(د نړۍ اووه حیرانوونکي ځایونه(دوهمه برخه
لېکنه: شکېبا نادري،د نړۍ اووه نوي حیرانونکي ځایونه
دویمه برخه
د چین دېوال
لکه څنګه مو چې په تېره لیکنه کې په دې اړه معلومات درکړل چې د نړۍ اووه حیرانونکي ځایونه په دوو برخو وېشل شوي دي:
۱. اووه نوي حیرانونکي ځایونه
۲. اووه پخواني حیرانونکي ځایونه په نننۍ لیکنه کې د اووه نویو حیرانونکو ځایونو چې یو له هغوی څخه د چین دېوال دی خبرې کوو هیله ده چې لیکنه تر پایه ولولئ!
د چین د دېوال تاریخچه:
پخوانیو چینایانو د دې لپاره چې یو هوسا ژوند ولري او د دښمن له یرغل څخه خوندي و اوسي په خپلو منځونو کې پرېکړه وکړه، چې له خپل هېواد څخه یو دېوال را تاو کړي او د دېوال په جوړولو یې پیل وکړ.
د چین دېوال چې د نړۍ تر ټولو اوږد او لوی دېوال دی، د دې مشهور دېوال د جوړېدو کار له میلاد څخه مخکې له پینځمې پېړۍ څخه پیل او تر اتمې پېړۍ پورې رسېږي، د دې دېوال کار د 'شي هوانګ' د واکمنۍ پر مهال د ده په واسطه تر ۲۲۱ کاله پورې بشپړ شو.
دا دېوال په ختیځ کې تر 'شانګاهوان' او لویدیځ کې تر 'لوپ نور' پورې غځېدلی دی.
د چین د دېوال د جوړېدو موخه
دا دېوال د دښمنانو، چې یو له هغوی څخه مغلو و، د یرغلونو د مخنیوي لپاره جوړ شوی دی. چینایانو نه غوښتل چې هېواد یې د پردیو تر واک لاندې وي د پردیو د یرغلونو د مخنیوي لپاره دا لاره ورته غوره ښکاره شوه.
د چین د دېوال اوږدوالی
د 'شي هوانګ' د واکمنۍ پر مهال د دې دېوال اوږدوالی تر 5000 کیلوميټرو پورې رسیده، خو وروسته د خان د واکمنۍ پر مهال بیا د دې دېوال اوږدوالی تر 10000 کیلومیټرو پورې ورسېد، له هغې وروسته د دی دېوال اوږدوالی ان 50 زرو کیلومترو پورې ورسېد، خو د چین اوسنی دېوال د مېنګ د واکمنۍ پر مهال جوړ شو او د چین د نهه ولایتونو په منځ کې پروت دی. دا دېوال له خښتو او مستطیل شکلو تیږو څخه جوړ شوی دی، په منځ کې خاورې او شګې اچول شوې دي او لوړوالی یې تر 10 میټرو پورې رسېږی، د دې دېوال بر یا عرض تر 4-5 مترو پوری رسیږی.
د چین د دېوال ارزښت
دا دېوال تاریخي، معماری، توریستي، مادي او معنوي ارزښت لري. دا دېوال د چینایانو په تاریخ کې ځانګړی ځای لري. دا دېوال موږ د چین د خلکو له هڅو، ځان ساتنې او زحمتونو څخه خبروي. دوی دا دېوال په داسې مهارت سره جوړ کړی چې د نړۍ په اووه حیرانونکو ځایونو کې شمېرل شوی دی. هر کال یې په زرګونو خلک لیدو ته ورځي او د یادګار په توګه پکې انځورونه اخلي. په لسګونو خلکو ورباندې لیکنې او څېړنې کړې دي او نورې یې هم کوي.
نور بیا...