To start downloading books

Please sign in or create an account.

Abdullah 2 years ago 722
shrinkflation

shrinkflation

Shrinkflation

آیا زمونږ په هېواد کې هم دغه ډول انفلاسیون شتون لري؟

د لوی اقتصاد په برخه کې Shrinkflation اصطلاح یوه جالبه اصطلاح ده، د اقتصاد پوهانو په نظر باندې دا هغه پروسه ده چې په کې د یو جنس په سایز(اندازه) او وزن کې کموالی د تولیدونکو لخوا رامنځته کیږي. په داسې حال کې چې قیمتونه په خپل حال پاتې وي او یا هم په کې په کمه اندازه زیاتوالی رامنځته کیږي.

په بعضې حالتونو کې دا اصطلاح د اجناسو په کیفیت او یا د یو جنس د ترکیب شویو موادو په کیفیت کې ښکتوالي ته هم استعمالیږي چې په مقابل کې يي قیمتونه ثابت پاتې وي او کوم تغیر په زیاته کچه په کې نه رامنځته کیږي.

نوموړې اصطلاح د لومړي ځل لپاره د برتانوي اقتصاد پوه (Pippa Malmgren) په واسطه په ۲۰۰۹ کال کې رامنځته شوه. دغه پدیده تر زیاته پورې د غذا او نوشابه جاتو په برخه کې عامه ده او په ډېره زیاته کچه د مختلفو کمپینو لخوا ترې ګټه اخیستل کیږي، ځکه زیاتره تولیدونکي  دا ګڼي چې د یو جنس په مقدار، اندازه او وزن کې په لږه کچه کموالی تر ډېره د مصرف کوونکو لخوا په پام کې نه نیول کیږي چې په پای کې دغه کړنه د تولیدونکو سره مرسته کوي ترڅو د دوي په ګټه کې زیاتوالی راشي.

دغه ډول د انفلاسیون د پټې وزګارتیا په څېر یو پټ انفلاسیون دي یعني په زیاته کچه باندې د خلکو پام نه ورته اوړي، ځکه دغه ډول انفلاسیون تر ډېره په ضروري اجناسو کې چې تقاضا ورته کامله ارتجاعي تقاضا (perfectly inelastic demand) وجود لري لیدل کیږي.

 

د Shrinkflation د رامنځته کيدو علتونه:

1- د تولید لوړ مصارف

د تولید د عملیې د مصارفو زیاتوالی د Shrinkflation د رامنځته کېدلو یو لوی عامل بلل کیږی، په دې معنی چې د جنس د تولید لپاره د خامو موادو، انرژۍ، کارګرې قوې، او ځينو نور ضروري توکو په قیمتونو کې زیاتوالی د تولید شوي توکي او تولید د عملیې د مصارفو د زیاتوالی لامل ګرځي چې په پایله کې يي د تولیدونکو د ګټې اندازه راکموي.

نو په دې توګه تولیدونکې هڅه کوي ترڅو د اجناسو په اندازه یا وزن کې کموالي راولي چې دغه حالت بیا کولي شي بیرته د تولیدونکی ګټه تر یوه حده پورې وساتي کړي.

 

2- په بازار کې د لوړ رقابت شتون

په بازار کې د شدید رقابت شتون بل هغه عامل دې  Shrinkflation د رامنځته کېدلو لامل ګرځي. دا چې نن ورځ د اکثرو یو شانته اجناسو کمپنۍ ګانې په نړۍ کې په زیاته کچه وجود لري نو په دې اساس ده چې مشتریان د یو جنس د اخیستلو لپاره د نورو کمپنیو د اجناسو څخه د تعویض په شکل استفاده کولی شي، ځکه که د یوې کمپنۍ د جنس په قیمت کې زیاتوالی راځي نو په دې اساس بله کمپنۍ کوښښ کوي چې قیمت په خپل حالت وساتي او ددغه پټ انفلاسیوني حالت څخه استفاده وکړي.

 

په حقیقي نړۍ کې د Shrinkflation ځينې بیلګې:

1-  کوکا کولاCoca Cola : په ۲۰۱۴، کال کې د کوکا کولا کمپنۍ د خپلو نوشابو د بوتلونو د هر بوتل په اندازه د ۲ لیتره څخه ۱،۷۵ لیتر ته راښکته کړه.

2- توبلېرون (Toblerone): په ۲۰۱۰ کال کې د کرافټ کمپنۍ د ټوبلرون کاکاوي چاکلېتو  وزن د ۲۰۰ ګرامو څخه ۱۷۰ ګرامو ته راټيټ کړ.

3-  ټيټلې Tetley: په ۲۰۱۰ کال کې د ټيټلې کمپنۍ په یو قوطي کې د چایو د کوچنیو کڅوړو یا پاکټونو شمېر له ۱۰۰ څخه ۸۸ ته راښکته کړ.

خلاصه: 

د Shrinkflation پدیده په ننۍ رقابتي نړۍ کې د تولیدونکو تر منځ یوه عامه کړنه ده، چې تولیدونکي هڅه کوي ترڅو د خپلو اجناسو لپاره رقابتی قیمتونه ثابت وساتي او خپله ګټه لاسته راوړي. د نړۍ په زیاترو هېوادونو په خاص ډول په اروپا او شمالي امریکا کې زیاتره لوی تولیدونکي په دغه کړنه ډېر تمرکز کوي چې خپل مشتریان په خپل حال وساتي ترڅو چې يي په ګټه کې کموالی رامنځته نشي، همدارنګه اوس مهال مونږ په خپل هېواد کې هم د دغې ډول انفلاسیوني حالت شاهدان یو چې ښه مثال يي د ډوډی په وزن کې کموالی دي په داسې حال کې چې د ډوي قمیتونه په همغه ثابت حالت کې پاتې دي او که چيرته يي په قمیتونو کې زیاتوالی هم رامنځته کیږي نو بیا هم د ډوډي خرڅوونکي کوښښ کوي ترڅو ددغه ډول انفلاسیون څخه استفاده وکړي.

Related Articles

ته بریالی/بریالۍ کېږې، خو که ...

لیکنه ـ ریاض مقامزی   وايي له حکیم څخه یو کس وپوښتل، چې ته هر وخت وايي: "هرڅوک ښه انسان کېدای شي"؛ مګر ما دلته هېڅوک و نه لیدل چې ښه انسان وي. حکیم ورته وویل، لاړ شه او د کلي له ټولو خلکو بېل ـ بېل وپوښته، چې ستره هیله یې څه ده. د هغوی اروزګانې په یوه ورقه کې ولیکه او بېرته راشه. کله چې نوموړی بېرته ستون شو او د ارزوګانو لیست یې حکیم ته ورکړ، نو...

د ځمکې په اړه لس جالب معلومات

۱- د ځمکې احاطه يا circumference څلوېښت زره او ۷۵ کيلو متره ده. د ځمکې سطحه، ۷۱ سلنه يې اوبه او پاتې ۲۹ يې وچه ده. د ځمکې د باندنۍ سطحې پراخوالی ۵۱۰ مېليونه کيلو متره مربع ته رسيږي.  ۲- ځمکه له لمر څخه ۱۴۹.۶ مېيلونه کيلو  متره لېرې ده. ځمکه د لمر  په پرتله ۱۰۹ ځلې کوچنۍ ده؛ يانې يو مېليون او درې سوه زره  ځمکې لمر کې ځاېدلی شي. د لمر وړانکې په يوه...

د اوبو روغتيايي ګټې

ژباړه ـ ریاض مقامزی اورېدلي به مو وي، چې اوبه یعنې ژوند. خو د افغانستان په څېر هېواد کې، چې د څښلو ډېرې پاکې اوبه لري د اوبو پر قدر پوهېدل سخت دي. په هغو سیمو کې چې د اوبو له کمښت سره مخ دي، خلک اوبو ته په ځانګړي اهمیت قایل دي. باید ووایم چې زموږ اصلي موضوع دا ده، چې د اوبو روغتيايي ګټې کوم دي. خو وړاندې له دې چې پر موضوع پوه شئ، باید د اوبو اهمیت...

Recommended Articles

ملا نصرالدین څوک و؟

ملا نصرالدين ته ترکان حواجه يا خواجه نصرالدين وايې، افغانان او اير انيان يې ملا نصر الدين (ملا نصرودين) بولي،عربان يې دجحا نصرالدين او افندي نصرالدين په نامه پيژني٠  ملا نصرالدين د يوه روايت پر بنسټ په اوومې هجري پېړۍ کې چې د١٢٠٩ زېږدېز/میلادي کال سر ه سمون خوري دسلجوقي واکمنۍ په زمانه کې دتر کيې دخورتو په ښار ګوټي کې دې نړۍ ته سترګې پرانيستلي دي...

که مو ویښتان تویږي دا درې خواړه وخورئ

مهمه نه ده چې ويښتان مو اوږده، لنډ، صاف یا ګالګووتي او یا په هر شکل چې وي خو د ویښتانو تویدل یو داسې افت دی چې په ټولو راتللی شي. یوازېنۍ د خلاصون لاره ترې همدا ده چې اندیښنه کمه او کار ډیر وکړو. د ویښتانو تویدلو تر ټولو ستر او عام لاملونه اندیښنه، په بدن کې د ویښتانو پورې اړوند ویټامینونو کمښت، هورمونيکي ستونزې، بې کیفیته شامپو او نورو تولیداتو ک...

کوم ډول خلک بايد کېله ونه خوري

که څه هم کېله ځيني ګڼې ګټي لري خو دغه ميوه ځينې عورايض او تاووانونه هم لري.چې په لاندي ډور ورته اشاره کوو. دغه خوږ ميوه د خپل ځانګړي خوند، او نرموالي له امله په ټوله نړۍ کې مشهوره ده. ګېله کوم ډول زيانونه لري. ۱: د وزن زياتوالی دـ ځينو نورو خوړو په څير کېله هم پريمانه کالوري لري چې د وزن د زياتوالي لامل کيږي په هره متوسطه کېله کې ۱۰۵ ګرامه کالو...