To start downloading books

Please sign in or create an account.

مرد در ادبیات لنده غران || Man in the literature of loafers

مرد در ادبیات لنده غران || Man in the literature of loafers

نام نویسنده: محمدمصطفی محمدیار (کارشناس ارشد در رشته حقوق خصوصی)

Writer’s name: Mohammad Mustafa Muhammadyar

مرد از نگاه لغوی و حقیقی به معنای شخص مذکر است و در معنای مجازی که در مقابل حقیقی قرار می‏گیرد، مرد به معنای شخص شجاع و دلیر و همچنین شخصی دارای صفات و حسنات جمیله و ستوده است و این معنای اخیر، از آن جای که صفت است، برعلاوه‏ی جنس مذکر، شامل جنس مونث نیز می‏شود و این اقتضای سه قاعده‏ی فقهی - حقوقی اصالة العموم، اصالة الاطلاق و اصل عدم تخصیص نیز است. یعنی شجاع و دلیر بودن یک صفت عام است و شامل هر کس، اعم از زن و مرد شده می‏تواند. پس من‏باب المثال می‏توان گفت که «مریم، مرد است»، یعنی مریم دلیر و دارای صفات نیکو است ولی تفهیم معنای مجازی برای مخاطب، باید با قرینه و مناسبت باشد تا شنونده منظور گوینده را بفهمد و با استفاده‏ی قرینه از تحیر ذهن او جلوگیری کرد، مانند این که، هنگام بیان داستان یک خانم به نام مریم برای شخص سوم، شخص دوم به تأیید حرف‏های شخص گوینده بگوید که «مریم، مرد است». این همان معنای است که از آن در آثار عرفا، ادیبان و شعرا مثال‏های فراوان می‏توان یافت.

ولی در مقابل بیان فوق، جامعه‏ی امروزی و مردم عوام شاهد معنای دیگر و نادرست از واژه‏ی مرد استند و آن، همان معنای است که مورد کاربرد نظری و عملی لنده‏غران افغانستان است. به زعم ایشان، مرد متصف به جمله صفات فهرست شده‏ی آتی و طولانی استند که همه‏ی آن صفات، صفات حمیده‏ی مذکور در بالا را با بی‏رحمی تمام با خاک یکسان می‏کند و این صفات که هر عقل سلیم آن را قبیح و مورد نکوهش می‏داند، ازین قرار است:

مرد باید خدا نشناس ولی قَسَم‏خور، بی‏سواد، نافرمان به والدین، چرک و چتل، لباس نامنظم، کله خراب، مغرور، بدمعاش، به ثبوت، بیرق بالا، مسلح، راه‏زن، سارق، قاتل، جنگجو، بی‏رحم، نترس، دزد، اختطاف‏چی، زناکار، لواطت‏کار، بچه باز، چشم چران، ایستاده در مقابل درب دکان و مکاتب دخترانه و سر کوچه‏ها، متلک‏گو، معامله‏گر موادمخدر، معتاد به موادمخدر و مشروبات الکلی، مفت‏خور، باردوش جامعه،...، باشد.

این نابسامانی و ناهنجاری ناشی از عدم اجرای تکالیف در سطح خانواده و دولت است.

در سطح خانواده این گونه که، خانواده‏ها و بزرگان آن در جامعه افغانستان به دلیل سطح پایین سواد و حتا نبود سواد، آگاهی از چگونگی تربیت فرزندان شان ندارند و یا به دلیل خستگی ناشی از کار و وظیفه، حوصله توجه به تربیت اولاد را ندارند. در مورد فقر آگاهی باید گفت، بزرگان که هرگز و حتا یکبار ترجمه‏ی قرآن را نخوانده اند و همواره در پی ختم و خلاص کردن متن عربی آن بوده اند و کمیت و سرعت در خواندن این کتاب جامع را بر کیفیت و درک محتوای آن ترجیح داده اند و بدین گونه غافل از احکام دین بوده اند و نصف پیکر جامعه یعنی زنان و دختران را از ادای فرض یعنی آموختن علم محروم کرده اند و خود نیز یا مکتب نخوانده اند و یا حداکثر تا ابتداییه و متوسطه درس خوانده اند و با توانایی در روخوانی قرآن به شکل ابتدایی آن، خود و خانواده را مسلمان تمام عیار دانسته اند؛ و یا در خانواده‏ی دیگر که بزرگان خانواده از طبقه ذکور، پس از وظیفه و عصرانه در خانه بودن را خصلت زنانه دانسته اند و بدین سبب اوقات بیکار را در کوچه‏ها و مقابل دکان‏ها مجلس‏های یاوه‏گویی و یاوه‏بینی تشکیل داده اند؛ و یا در خانواده‏ی دیگر که دیدن سریال‏های مزخرف و فیلم‏های مستهجن برای پُر کردن اوقات بیکار نسبت به تربیه‏ی اولاد اولویت داشته است؛ و یا در فامیل دیگر که اتاق استراحت خانم و شوهر و اولادها یکی بوده است و یا دشنام دادن با استفاده از واژه‏های جنسی و اعضای تناسلی در صحبت کردن راحت بوده باشد؛ و یا تعداد و کمیت فرزندان را نسبت به کیفیت آن، با درک غلط از حدیث نبوی ص و تحت عنوان "کلمه‏گوی پیامبر" ارجح دانسته اند، چگونه می‏تواند توقع آبادی فرزندان جامعه را داشت.

در مورد دولت نیز گفت که دولت مکلف است تا زمینه کاری را نه تنها از طریق وزارت کار و امور اجتماعی، بلکه از طریق تمام ادارات مربوطه‏ی خویش فراهم کرده و شغل‏زایی از طریق ایجاد فابریکه‏ها وغیره بکند و برنامه‏های خشونت‏آموز، فرهنگ‏زدا و عاری از مطلب مفیده‏ی رسانه‏ها از قبیل سریال‏های پیش‏گفته را نظارت کرده و به جای آن سایر برنامه‏های تفریحی از قبیل برنامه‏های ورزشی افزود گردد و از طریق منابر مساجد و تکایا به جای وعظ در موارد غیرکاربردی، به مطالب مبتلابِه با نگاهی علمی و دینی پرداخته شده و در میان مردم سطح علم، آگاهی و فرهنگ بالا برده شود تا لنده‏غران یا همان مجرمین بالفعل و بالقوه از جامعه نیست گردند. چون تا زمان که جرم ناشی از دلایل فوق، از جامعه محو نگردد، مجرم از بین نمی‏رود، یعنی تا زمان که جرم وجود دارد، مجرم وجود دارد، پس بهتر این است که اولویت در مبارزه با جرم باشد نسبت به مجرم و پس از مبارزه با جرم، مبارزه با مجرم نیز معنا می‏یابد.

در نتیجه، آنچه پیرامون کارکرد خانواده و دولت در بهبود یا بدبود نسل و اولاد وطن گفته شد، از جمله تکالیف این دو نهاد است که چاره‏ی جزء اجرای آن ندارند و اندک مسامحه در آن، جامعه را به سوی انحطاط بیش ازین خواهد کشاند.

لینک این مقاله در «آرزو نیوز»

https://arezo.news/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D9%85%D8%B1%D8%AF-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D9%84%D9%86%D8%AF%D9%87%E2%80%8F-%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%86/

صفحه فیسبوک مربوط به عکاسی از همین نویسنده

https://www.facebook.com/PhotographyMuhammadZai

صفحه تویتر همین نویسنده، برای دستیافتن به لینک سایر نوشته‏ها و مقاله‏های وی که در دیگر رسانه‏ها به نشر رسیده‏اند

https://twitter.com/Mohamma06817432

صفحه لینکدن همین نویسنده، برای اطلاع از سایر سویه تعلیمی، تحصیلی و تجربه و سابقه کاری وی

https://www.linkedin.com/in/mohammad-mustafa-muhammadyar-16099b177/

Related Articles

له زړه تنګون څخه د خلاصي لاره!

لیکنه ـ ریاض مقامزی زړه تنګون او خفګان په ټوله نړۍ کې یو اروايي ستونزه ګرځېدلې. ډېری وګړي د خفګان او زړه تنګون احساس لري. ددې حالت عوامل ډېر دي او په ټولو وګړو کې د یوې وجهې له امله نه وي. نو ځکه خو یې په یوه علت ټينګار ناسمه خبره ده. اقتصادي ستونزې، ټولنیز محدودیتونه، توقعات او ګڼ نور عوامل ددې سبب کېږي، چې په زړه تنګون اخته شو.  په افغانستان کې...

سوډیم

لیکنه ـ وړانګه اکبر سوډیم د دوراني جدول د القلي ګروپ یو کیمیاوي عنصر دی.سوډیم یو ډېر نرم سپین ته مایل عنصر دی. سوډیم د ځمکې په مخ یو له ډېرو کارېدونکو او عامو القلي عناصرو څخه دی او تر ۲.۵ سلنه پورې یې د ځمکې مخ پوښلی دی.دا په طبیعیت کې له نورو عناصرو سره په ترکیبي بڼه پیدا کېږي د بېلګې په ډول مالګه چې ترکیب یې سوډیم کلورایډ دی کوم چې د بحر د اوب...

په هیواد کې د زراعتي مځکو او ځنګلي منابعو څخه د ګټې اخیستنې د وضعیت تحلیل د پکتیکا ولایت د یوه مثال په بڼه

مقدمه په هیواد کې د شته زراعتي طبعي زیرمو او منابعو، په خاصه د مځکې لاندي اوبو، شاړو (لا مزرع) دښتو او طبعي ونو او بوټو څخه په لویه پیمانه ګټه اخیستل کیږي.  دغه منابع برسیره پردې چې د ولسونو د امرار معشیت وسیلې دي، په ملي سطحه د عایداتو د منابعو په توګه د عامه رفاه له اړخه هم د اهمیت وړ دی.  له دغه ځایه څخه له هغو څخه د اغیزمنې ګټې اخیستنې د لارو...

Recommended Articles

که دا عادتونه خپل کړئ له غربت څخه خلاصېږئ!

لیکنه ـ ریاض مقامزی دا به سمه خبره وي، چې شتمني له قسمت سره تړلې ده؛ خو دا خبره هم هېڅکله غلطه نه ده، چې ستاسو عادات په دې برخه کې رغنده رول لري. که تاسو هر څومره ډېرې پیسې ولرئ؛ مګر پر مصرف، پانګونې او نورو لاروچارو پوه نه شئ ډېر ژر به مو غربت د کور تر دروازو ورسېږئ. یا که ډېر غریب هم یئ؛ مګر دا لارښوونې عملي کړي، نو ډېر امکان شته، چې له غربت څخه...

کوم ډول خلک بايد کېله ونه خوري

که څه هم کېله ځيني ګڼې ګټي لري خو دغه ميوه ځينې عورايض او تاووانونه هم لري.چې په لاندي ډور ورته اشاره کوو. دغه خوږ ميوه د خپل ځانګړي خوند، او نرموالي له امله په ټوله نړۍ کې مشهوره ده. ګېله کوم ډول زيانونه لري. ۱: د وزن زياتوالی دـ ځينو نورو خوړو په څير کېله هم پريمانه کالوري لري چې د وزن د زياتوالي لامل کيږي په هره متوسطه کېله کې ۱۰۵ ګرامه کالو...

کوټه سنګي ته ولې کوټه سنګي وايي؟

ځینې کسان په دې اند دي چې د کوټه سنګي نوم اصلا د هغې ډبرېنې کوټې څخه اخیستل شوی دی چې یو وخت په میرویس میدان کې جوړه شوې وه.ویل کیږي کله چې د دغه ځای د سړکونو کرښې وکښل شوې د سړکونو د تقاطع په نقطه کې یعنې په څلور لارې کې د ساتونکي لپاره د ډبرو یوه خونه جوړه شوه له همدې امله دا سیمه په کوټه سنګي یا د ډبرو د کوټې په نوم ونومول شوه.خو اصلا د دې  سیمې...