To start downloading books

Please sign in or create an account.

تاج محل؛ د مينې او وفادارۍ سيمبول

تاج محل؛ د مينې او وفادارۍ سيمبول

ژباړه ـ ریاض مقامزی

د تاج محل ودانۍ مېرمنې ته د وفادارۍ او تلپاتې مینې یو سیمبول ګڼل کېږي. که د تاريخي ځايونو له لیدلو سره علاقه لرئ نو تاج محل مو د لومړني انتخاب په توګه وټاکئ. دا هغه ماڼۍ ده، چې د نړۍ له بېلابېلو سیمو هر کال، سلګونه زره وګړي یې لیدو ته ورځي.
 تاج محل ماڼۍ د ګورګاني پاچا شاه جهان او د هغه د مېرمنې آرامګاه هم ده. دا ودانۍ په "۱۰۲۵ هـ" کال د هند په اګره کې جوړ شوی دی.
 تاج محل د شاه جهان په امر د خپلې مېرمنې ممتاز محل د یادګار په توګه جوړ شو. ممتاز محل په "۱۶۳۱م" کال کې وفات شوه. له خپل خاوند څخه یې غوښتي و، که هغه مړه شي له بل چا سره واده و نه کړي او یوه مقبره دې ورته جوړه کړي. شاه جهان همداسې وکړل.

د تاج محل تاریخچه

تاج محل د شاه جهان (Shah Jahan) په حکم خپلې مېرمنې ممتاز محل (Mumtaz Mahal) لپاره جوړ شو. دوی دواړو ۱۷ کاله ګډ ژوند وکړ، چې په دې موده کې یې ۱۳ اولادونه دې نړۍ ته راوړل.
 دا د یوې رښتینې مینې کیسه ده. کله چې شاه جهان په لومړي ځل ممتاز محل ولیدله، دومره پرې مئين شو، چې بیا هېڅکله نورو مېرمنو ته توجه و نه کړه. خو ممتاز محل په "۱۶۳۱م" کال کې د ولادت پر محال خپل ژوند له لاسه ورکوي. ددې خبر په اورېدو سره پاچا له خپلو ټولو مبارزو تېر شو او پاتې عمر یې د خپلې مېرمنې مقبره جوړولو ته وقف کړ. 
 باید یادونه وکړو، چې دوه وروڼه احمد لاهوري او حمید لاهوري ددې سترې ودانۍ اصلي معماران بلل کېږي.

 

د تاج محل په اړه جالب ټکي

 ۱ـ ویل کېږي، ددې سترې ودانۍ د جوړېدو لپاره شل زره کارکوونکو، چې استادان، سنګ تراشان، نقاشان، فلزکاران او نور شامل وو دوه ويشت کاله کار وکړ. دغه کارکوونکي د آسیا له مختلفو سیمو ور غوښتل شوي وو.
 ۲ـ تاج محل داسې جوړ شوی دی، چې د ورځې په اوږدو بېلابېل رنګونه غوره کوي. مثلا په سهار کې یو، مازیګر کې بل او د شپې بل رنګ پيدا کوي.
 ۳ـ د اصلي ودانۍ دواړو غاړو دوه کوچنۍ ماڼۍ هم ښکاري. په غربي طرف کې یې یو درې ګنبده لرونکی جومات هم موجود دی.
 ۴ـ د موادو د انتقال او ځای پر ځای کولو په موخه ددې ماڼۍ په جوړلو کې د زرو څخه له ډېرو فیلانو ګټه اخیستل شوې.
 ۵ـ په ۱۸۵۷ م کال مې د پاڅونونو او ګډوډيو پر مهال ددې ودانۍ اکثره قیمتي تيږې ولوټل شول.
 ۶ـ په دې ودانۍ کې له ۲۸ ډوله قیمتي او نیمه قیمتي تيږو څخه ګټه اخیستل شوې وه.
 ۷ـ په بېلابېلو ځایونو کې په ښکلي خط سره آیتونه او په ځينو ځایونو کې اشعار لیکل شوي دي.

Related Articles

د اعلیحضرت غازی امان الله خان ژوند لیک

د امیر عبدالرحمن خان (۱۹۰۱-۱۸۸۰ع) د تور استبداد په ځاله، د شهزاده حبیب الله خان د ګڼ شمیره حرمسرای د یوې نازولې مېرمنې سراج الخواتین په کور د پغمان په دره زرګر کې د حاجي اسد خان کره د (۱۳۰۹)هـ.ق، (۱۸۹۱ع کال) د میانې په پینځمه نېټه یو ماشوم پیدا شو چې نوم یې امان الله پرې کېښود، دې ماشوم په ناز او تنعم کې سترګې پرانستې او په دربار کې لوی شو، ده چې ښ...

که دشپې خوب نه درځي، دا شپږ کړنې تر سره کړﺉ!

لیکنه: شکېبا نادري، که د شپې خوب نه درځي، دا شپږ کړنې ترسره کړئ!   ټول بالغ انسانان په څلور ویشت ساعتونو کې اته ساعته خوب ته اړتیا لري، خو داسې کسان شته چې په څلور ویشت ساعتونو کې پینځه یا شپږ ساعته خوب کوي، لږ خوب کول هم د روغتیا لپاره ضرر لري او هم د ورځنیو کارونو مخنیوی کوي او د بېلابېلو ستونزو لامل کېدلای شي، خو ځینو کسانو ته بیا د درملو د خو...

د مرکې ډولونه

د مرکې لپاره باید لاندې اړین ټکي په نظر کې ونيسو، چې مرکه مو سمه او کامله واوسي. ۱: مرکه د څه لپاره؟ یعنې د مرکې موخه څه شی ده، نو ددې لپاره له ځان څخه هغه شپـږ اساسي پوښتنې کوو، کومې چې مونږ مخکې درسونو کې لوستې دي لکه؛ څه شی؟ ولې؟ څنګه؟ کله؟ چېرته؟ او څوک؟  دا پوښنتې ددې لپاره کوو چې د مرکې موخه د ځان لپاره معلومه کړو. ۲: ولې مرکه کوو؟ څه اړتی...

Recommended Articles

د نارينه د جنسيت د هورمون د کمېدو سببونه

هورمونونه په بدن کې ورو ورو خو ژور او دومداره اغېز لرونکي کيمياوي مواد دي، هورمونونه ورو ورو تاثیر پيلوي خو دا تاثيرات یې بیا د ډېر وخت لپاره دوام کوي، هورمون د کاربون هيدرات او شکرو غوندې نه دي چې يو کس ته لس دقيقې غښتلې انرژي ورکړي لس دقيقې وروسته بيا بېرته خپل ټول تاثير له لاسه ورکړي، د هورمونونو تاثير د زيات وخت لپاره دوام کوي. د انسان په بدن...

که جرأت نه لرئ، مه خفه کېږئ! دلته يې لاملونه او حللارې لوستلای شئ

 ژباړه: هدایت الله همت ارواپوهانو له نظره، بې جراتي او پر ځان نه باور له هغو ستونزو دي، چې ځوانان د ماشوم والي له دورې ورسره لاس و ګرېوان کېږي. دوی ته دا حق نه ورکول چې له خپلو حقه حقونو ساتنه وکړي او که کله دوی دا کار کوي نو د کورنۍ د مشرانو له خوا رټل کېږي او د جرات ماده یې په هماغه کوچني والي کې مړه کېږي.   ځينې خلک بیا خپل جرات په هماغه کوچني...

د حافظې د پیاوړتیا څو لارې

هغه حقیقت چې د عمر په زیاتېدو سره حافظه له منځه ځي، دلیل نه شي کېدای چې ونه شو کولی د له منځه تللو طریقه یې ډېره سسته کړو. څېړنو ښودلې ده چې موږ کولی شو د امکان تر حده حافظه وساتو، اجازه راکړئ دغه عملي لارې وسپړو.  د حافظې د قوي کېدلو څو لارې  ژور فکر وکړئ چې فعاله حافظه مو بهتره شي: فعاله حافظه تقریباً ستاسو د مغز د یادښت کتابچه ده، چېرته چې نوي...