To start downloading books

Please sign in or create an account.

Mustafa Omarzai 4 years ago 1,193
اولویت های رسانه یی

اولویت های رسانه یی

اولویت های رسانه یی

مصطفی عمرزی

از یکی از بزرگان فرهنگی ما پرسیدم که استاد محترم! در این اواخر، کمتر می نویسید؟ با تبسم گفت: نه، چنین نیست! حالم خوب است. منتها در نوبت ایستاده ام. وقتی توضیح خواستم، گفت که نوشته هایش را سر وقت می فرستد، اما مسوولان رسانه ها، آن ها را در نوبت می گذارند تا بدون در نظر داشت ترجیحات این که آثار یک نخبه هستند، به تعقیب نوشته هایی نشر شوند که بدون توجه به سطح نویسنده گان آن ها خوب و خراب، با کیفیت و بی کیفیت و باز هم با توجیه کمیت، نشر می شوند. 

چند سال قبل که از طریق مجازی نیز نوشته هایم را با هموطنان شریک کردم، با مشکلی مواجه شدم که هنوز هم گاهی دامن گیرم می شود. من عموماً با ارسال نوشته هایم به یک وب سایت، حتماً پی گیری نمی کنم که آن را نشر کرده اند یا نه؟ گاهی خیلی دیر سراغ آن ها می روم که نشر شده اند یا نه؟ باری وقتی به وب سایتی مراجعه کردم که در نشر نوشته هایم تاخیر کرده بود، جواب دادند که تقصیر نداریم! تعداد نوشته ها زیاد است. شما همچنان آثار تان را بفرستید. اگر نشد، یک باره همه را نشر می کنیم. با پاسخ این که همه را یک باره نشر می کنیم، متوجه شدم که قربانی سهل انگاری ها، سلایق و نداشتن تعریف و مشی می شویم. 

با توجیه کمیت، به حجم آثاری هم افزوده می شود که در کنار موجودی بالای سرقت ادبی، کاپی- پیست و به نام خود جا زدن، شامل ترجمه های ذوقی و سلیقه یی می باشند؛ هرچند در افغانستان، کار فرهنگی پول ندارد، اما ارزش معنوی آن برجاست. بسیاری با حقوق معنوی آن، امتیازاتی به دست می آورند که می توانند خلای مادی را جبران کنند. به دست آوردن مقام و مقرری، جزو آن ها شمرده می شوند. 

صرف نظر از این که گرداننده گی رسانه یی خوب است و از کمیت آن نیز استقبال می کنیم، اما نیاز داریم که با هر گام، به سوی کیفیت برویم. بنا بر این، در نظر داشت معیار ها یا اصولی که رهنما باشند، در ایجاد زمینه ی کیفی، موثر می باشند. بسیار لازم نیست که حتماً اساسنامه ی مدون وجود داشته باشد. همین که میان آثار خوب و سطوح نویسنده گان فرق بگذریم و کار آنان را با ترجیحات نشر کنیم، به حجم آثار کیفی افزوده ایم. 

با بیش از 15 سال تجربیات فرهنگی و رسانه یی، عرض می کنم که ایجاد ویژه گی نیز می تواند به خاص بودن و اهمیت رسانه ها بیافزاید. زمانی که به تعداد رسانه ها افزوده می شد(دهه ی هشتاد) مسوولان بعضی آن ها با تمرکز بر یک یا چند مورد، ابتکار می کردند. مثلاً تلویزیون آریا با نشرات ویژه ی کودکان، زود جای خود را می یابد. رسانه هایی که عمومی نشرات می کنند، با قایل شدن به سطوح دست اندر کار و گزینش افراد صاحب نظر و آگاه، مخاطب را متوجه می کردند که با وجود عمومی بودن نشرات آن ها، تفاوت های خود را دارند. در رسانه های مجازی نیز وب سایت هایی اند که بیشتر نوشته های ارسالی را می پذیرند. با این ویژه گی، از جوی کنار می مانند که سعی می شود مواردی را هم بگیرند که در شبکه های مجازی، به دحد دلزده گی استفاده شده اند. 

هنگام کار با رسانه ی خوب «سرخط»، چون امکانات خوب مالی داشتند، توانستند در مدت خیلی کم، مشهور شوند. از طریق حق الزحمه، فرهنگیان را کمک و تشویق می کردند که بیشتر و خوب تر کار کنند. 

برای رسیدن به حداقل جایگاه خوب نیز لازم است تدبیر داشته باشیم. چنان چه یادآوری کردم، باید به آثار نویسنده گان متشخص، صاحب نظر و پُرکار که در نوشته های خود به ابتکار و تنوع قایل اند و در آن ها اولویت ها را رعایت می کنند، ترجیح داده شود. 

با آن چه آوردم، منظور این نیست تا جلو تازه واردان را بگیریم. هر کی در این عرصه، کار کرده باشد، می داند که از کجا شروع کرده و چه باعث شده رشد کند. هدف ما این است که میان کار تازه واردان، کسانی که اهل سلیقه اند و اهل طریقه، تفاوت قایل باشیم. گاهی دیده می شود که خوب ترین نوشته ها در نوبت می مانند تا نوشته ی کسی منتشر شود که دلش را درد گرفته و برای غم خودش ترانه یا شعر ساخته است. بار ها نوشته های خوب در نوبت می مانند یا قربانی می شوند تا نوشته های تازه واردانی نشر شوند که از مسایل لبسرین و شامپوی هنرمندان شروع می کنند و وارد عرصه ی سبزیجات می شوند. ما منکر نیستیم که صنعت فلم بی تاثیر است و یا به سبزیجات ضرورت نداریم. حرف ما این است که اولویت های ما چیستند؟ بار ها اتفاق افتاده که نوشته های خودم قربانی نوشته هایی می شوند که به خاطر فواید کچالو، پیاز یا بادرنگ نشر می شوند. در این مورد، انتقاد من این است که هرچند با وجود منابع زیاد مجازی، سیستم معارف نیز باید به آن مسایل بپردازد. با نقشی که خوراکه ها در زنده گی دارند، معلومات ما از خواص آن ها زیر صفر است. روزی داکتر جمشید رسا در برنامه ی «راز و رمز زنده گی»، یادآوری کرد که وقتی برنج می پزید، نباید با آن کچالو بپزید؛ زیرا هر دو منابع غنی مواد قندی اند و به بیماری های چاقی و شکر می افزایند. اگر عوام الناس بدانند که از طریق شناخت خواص و ویتامین های میوه ها و سبزی جات می توانند نیاز هایی را برطرف کنند که مجبور می شوند به خاطر آن ها به داکتر مراجعه کنند، مشکلات شان کمتر می شوند.

از مکتب گفتم، هر بار که آن دوره را به یاد می آورم، از این که به زور و زیادی از نیاز، الجبر، هندسه، مثلثات و مضامینی را می خواندیم که امروزه حتی یک درصد آن ها هم به یادم نیست و یا در زنده گی روزمره به آن ها نیازی نیافتیم، بُغضم می گیرد. گاهی وقتی به دلیل عدم رعایت و عدم شناخت خوراکی ها، اوضاع جسمی ام بی سُر می شوند، خصوصاً چاق می شوم، مسوولین سیستم معارف را نیز نفرین می کنم که چه قدر اوقات ما را ضایع می کردند تا هنگام امتحانات، همچنان در غم انتقامات آنان باشیم. 

تا زمانی که از پوهنتون فارغ شدم، همچنان یکی از مفاخرات استادان مکاتب و پوهنتون ها این بود که شاگردی را نمی شناسند که از نزد آن ها صد نمره گرفته باشد. بسیاری فخر می کردند که یک بار مشروط کشیدن و ناکام کردن شاگردان در یک سال را حتماً در کارنامه ی خود دارند. 

اگر افغانستان ما به حالت عادی برگشت، من خودم در صف فرهنگیانی قرار می گیرم که به خاطر فواید و اضرار کچالو، کدو، سبزی، بادرنگ، گندنه، ملی، رومی و غیره هم روشنگری می کنند. 

در شرایطی که از سوی داعش و القاعده، تهدید می شویم و کارخانه های آی اس آی فعال اند و زیاده به جمعیت روحانیت مرتجع، اضافه می کنند، نشر نوشته های مهم پس از اخبار هالیودی و بالیودی و یا هم اضرار و مفاد کچالو، اگر جلو احساساتم را بگیرم و نتوانم بنویسم که معادل خیانت ملی ست، شاید در پس کوچه های – اگر بتوانیم بگوییم- خیانت ملی محسوب می شود. 

Related Articles

د نړۍ ځينې مشهور ځنګلونه

ځنګلونه د طبيعت د ښکلا تر څنګ د بشري ژوند د دوام لپاره هم خورا اړين دي. همدارنګه د فرنېچر، سون توکو، د اکسیجن تولید او نورو برخو کې د بشر اړتياوې پوره کوي. په دې لیکنه کې به تاسو د نړۍ ځينې مشهور ځنګلونه په لنډ ډول وپېژنئ. تونګا تونګا د امریکا تر ټولو لوی او ملي ځنګل دی. یاد ځنګل د امریکا په یخه سیمه "الاسکا" کې پروت دی. ددې ځنګل د توجه نقطه د هغه...

خشتک کشال ها

خشتک کشال ها مصطفی عمرزی «فردای چنین روزی به خشتک کشال های بی دانش و اوباشان شمله به پا افتیده، به سفله های کوچه گرد بی آبرو، به لکه های ننگین دامان هرات باستان که ... تحت نام تسلیمی اجیر و تربیت کرده بودند، به سنگر های مجاهدین، امر حمله می دهند.» (کرباس پوش های برهنه پا، خاطرات دکتور حسن شرق، سباکتابخانه، پشاور، قصه خوانی- دهکی نعلبندی، 1370ش، ص...

د ژوند له پېښو عبرت اخېستنه

لیکنه: وقار ابراهیمي  د ژوند په اوږد مزل که به ډېر پړاوونه ووهي.ښه بد، خوشحاله او له خپګان څخه ډک وختونه به په خپلو سترګو وويني، په څنګ کې ورسره دا ټول یو حالت دي چې یوه ورځ به پای مومي، او یو داسې وخت به وي چې دا هر څه(ښه بد، خوشحالۍ خپګان) به یوازې د یاد په پرده پاتې شي، له دې څخه به ډېر څه زده شي، ډېر څه به وویني، ډېر څه به یوه تجربه شي.ښه اورې...

Recommended Articles

بي دوه پنځوس" څه ډول الوتکې دي؟"

ژباړه ـ ریاض مقامزی په هېواد کې د جګړو له پراخوالي سره سم امریکايي ځواکونو اعلان وکړ، چې د بي.۵۲ الوتکو پر مټ به پر تالبانو هوايي بریدونه وکړي؛ همداسې وشول او په بېلابېلو سیمو کې یې د وسله والو تالبانو ډلې په نښه کړې. خو اوس پوښتنه دا ده، چې بي ـ ۵۲ څه ډول الوتکې دي او کومې ځانګړتیاوې لري؟  ددې لیکنې تر پايه به مو دواړه پوښتنې حل شي.    ځانګړتي...

د وينا پر مهال د ويرې ختمولو 27 ګټورې لارې

هغوى چې په سټيج باندې عونډو، سيمنارونو، ټولګي او حتى د ملګرو سره په مخامخ خبرو پر مهال ويره احساسوي دوى عمومآ د Glossophobia په اروايي ناروغۍ اخته دي، چې د خبرو دغه ويره د مرګ له ويرې هم سخته ده چې ستاسو مسلکي او شخصي ژوند زيان رسولى شي. ددغې ويرې پر مهال ستاسو بدن ريږدي، لاسونه مو خولې کيږي، زړه ضربان مو زياتيږي، چې په تجارت او د ژوند په نورو اړخ...

خېټه څنګه کوچنۍ کړو؟

د نارینه او نجونو لپاره تر ټولو بد مرض د خېټې د وازدو ډېرېدل او غټېدل دي چې نه یې یوازې ښکلا ته زیان رسوي، بلکې صحت ته یې هم ستونزې جوړوي. نن درته د خېټې د کوچني کولو داسې طریقې در ښیوو چې د ډېر ورزش ستړیا به هم نه ورسره ګالۍ او په تکلیف به هم ورسره نه شئ. د ورځې پیل د لیمو په جوسو وکړئ، نیم لیمو په یو ګیلاس اوبو کې زبېښل او څښل یې په حجراتو کې...