To start downloading books

Please sign in or create an account.

سویزرلینډ وپېژنئ!

سویزرلینډ وپېژنئ!

ژباړه ـ ریاض مقامزی

ددې هېواد رسمي نوم د سویس کنفیدارسیون (Confoederatio Helvetica) دی، چې په "۱۲۶۲ زېږديز" کال کې تاسیس شوی. پر دې سربېره ددې هېواد نوم په آلماني کې Schweiz، ايټالویي کې Svizzera او فرانسوي ژبه کې د Suisse په شکل لیکل کېږي. دغه هېواد په "۱۸۱۵م" کې آزادي ترلاسه کړې ده. پايتخت یې د "برن" ښار دی او پولي هېواد یې فرانک نومېږي.

ددې هېواد شاوخوا ۷۰ سلنه سیمه لوړ او دنګ غرونو دي. له دې جملې یې تقریبا ۶۰ سلنه د الپ د غرونو لړۍ جوړوي. د ۱۴.۲۸۳ کیلومتره مربع په مساحت سره يو کوچنی هېواد بلل کېږي، چې له فرانسې، آلمان، ايټالیا، اتریش او لیختن سره ګډې پولې لري. د ډېرې طبیعي ښکلا له کبله ګڼ شمېر سیلانیان یاد هېواد ته د چکر په موخه ځي. بازل ، ژنو، برن ، لوزان او زوریخ هغه ښارونه دي، چې هر کال ګڼ شمېر سیلانیان یې لیدلو ته ورځي. 

 

 

فرهنگ

ددې هېواد وګړي، قانون ته په ډېر درنښت قایل دي. همدارنګه  پخپل قوم او کلتور ویاړي. له همدې امله خپل ډېر پخواني دودونه یې ساتلي دي. وګړي یې په الماني، فرانسوي او ايټالوي ژبو خبرې کوي. البته هېره دې نه وي، چې اصلي ژبه یې رومانس "Romansh" ده. مګر د پورتنيو درېيو هېوادنو تأثیر پرې ډېر څرګند دی. وخت پېژندل او رښتينولي ددې خلکو له اصلي ارزښتونو څخه ګڼل کېږي. همدارنګه له سیلانیانو هم هيله لري، چې دې ارزښتونو ته پام وکړي.

دا یو له هغو هېوادونو څخه دی، چې وګړي یې ډېر عمر کوي. د نارینه وو لپاره متوسط عمر ۸۰ کاله بلل کېږي او ښځينه یې په اوسط ډول ۸۴ کاله عمر کوي. وګړي د ډېر چکر لېواله نه دي. په بریا او پرمختګ کې سیالي کول یې فطري ځانګړنه ده.

 

پیسې 

ددې هېواد د پيسو واحد سویسي فرانک (CHF) دی. ارزښت یې هم تقریبا له یو امریکايي ډالرو سره برابر دی. په اقتصادي برنامو سره هڅه کوي، چې په نړېواله کچه د خپلو پیسو ارزښت وساتي.

 

مذهب او ژبه

د سویس هېواد اکثرو وګړو دین مسیحیت دی، چې ۴۳ سلنه یې کاتولیکان، ۳۵ سلنه یې پروتستان او پاتې ۲ سلنه یې ارتودوکس عیسویان دي. همدارنګه ۴ سلنه وګړي یې مسلمانان دي. همدارنګه په ډېره کمه اندازه د نورو دینونو پیروان هم په دې هېواد کې ژوند کوي. ځينې وګړي آن یو دین هم نه مني. 

په اساسي قانون کې یې رسمي ژبې درې او ملي څلور ښودل شوي دي. رسمي ژبې یې فرانسوي، الماني او ايټالوي دي. له همدې امله دا هېواد درې رسمي نومونه لري. په الماني کې "شوایز"، په فرانسوي کې "سوئيس" او په ایټالوي کې یې "سوایزر" بولي. 

 

اقلیم 

ددې هېواد اقلیم په مختلفو برخو کې توپیر لري. نو په ټوله کې ویلای شو په معتدل، ګرم اوړی او سوړ واورین ژمی لري. د همدې مختلفې او په زړه پورې آب و هوا له کبله ګن شمېر خلک یې لیدلو ته ورځي او د یاد هېواد له منظرو او اقلیم څخه خوند اخلي.

 

د "وطنونه" لړۍ په بله لیکنه کې، غواړئ د کوم هېواد په اړه پوه شئ؟

نظر مو کمینټ کې پرېږدئ ترڅو موږ پرې لیکنه چمتو کړو.

Related Articles

اوله درجه خښته په ساحه کی

انجنیر صاحبانو اوله درجه خښته په ساحه کي په لاندي مشخصاتو سره پیژندل کیږي.۱: که خښتي سره ووهو باید د فلز ږغ وکي.۲: ښه خښته ډیر سوري یا منفذونه نه لري.۳: شکل یې منظم او څنډي یې منظمي وي.۴: چي ښه تخته سوې یا compact سوې وي ، ښه خښته ورته ویلای سو.۵: ابعاد یې باید منظم وي. او د معیاري خښتي ابعاد   7x11x22 cm   دي.۶:  ښه او اوله درجه خښته که د 1m  یو م...

هکینګ لاره Hacking Road Map

د هکینګ شروع یعنې پیل Road map یا تګلاره؟  هکینګ څنګه شروع او زده کړه یی پیل کړو❗ دا چې زیاتره دوستان دا پوښتنه کوی چې موږ ته دهکینګ کورس راکه یا هکینګ را زده کړه یا دهکینګ ویډیو ګانې راته ولیږه یا فسبوک څنګه هک کیږي طریقه یی راوښیه .  ګوری دوستانو هکینګ دا ډول نه چې هر څوک دی راشي یو ویډیو دې ووینی او سمدستی دې هملته هکینګ وکړي. هکینګ خپله تګلا...

که غواړې چې تر ډېره ځوان او قوي پاتې شې!

پخوا د وخت یو حاکم او أمیر له ځان سره یو ښه تکړه هوښیار حکیم ساتلی وو ، حاکم به هر وخت له ځان سره دا خوبونه لېدل چې ،( زه دې تر مرګه همداسې ځوان او قوي پاتې شم) چې زوړوالی او کمزوري ونه وینم. نو له خپل حکیم څخه یې وغوښتل چې داسې بوټۍ یا دواء تلاش کړه چې عمر مې زیات او ځوان پاتې شم ، ته چې هر څه وغواړې دربه یې کړم ،حکیم خپل سفر شروع کړ ، تردې چې په...

Recommended Articles

عثمان کاکړ څنګه ووژل شو؟

پښتونخوا ملي عوامي ګوند ادعا کوي چې د دغه ګوند صوبايي مشر عثمان خان کاکړ وژل شوی دی او دوی سره دې لړ کې کافي ثبوتونه شته. یو شمېر نورو ځايي سیاسي ګوندونو هم د یاد ګوند ملاتړ کړی او د بلوچستان صوبايي حکومت وايي، د پېښې په هکله به څېړنه کوي. د یادونې ده چې د روانې جون میاشتې پر ۱۷ نېټه ویل شوي و، چې د عثمان خان کاکړ سر سخت ټپي شوی دی. له پېښې وروست...

کوم ډول خلک بايد کېله ونه خوري

که څه هم کېله ځيني ګڼې ګټي لري خو دغه ميوه ځينې عورايض او تاووانونه هم لري.چې په لاندي ډور ورته اشاره کوو. دغه خوږ ميوه د خپل ځانګړي خوند، او نرموالي له امله په ټوله نړۍ کې مشهوره ده. ګېله کوم ډول زيانونه لري. ۱: د وزن زياتوالی دـ ځينو نورو خوړو په څير کېله هم پريمانه کالوري لري چې د وزن د زياتوالي لامل کيږي په هره متوسطه کېله کې ۱۰۵ ګرامه کالو...

خېټه څنګه کوچنۍ کړو؟

د نارینه او نجونو لپاره تر ټولو بد مرض د خېټې د وازدو ډېرېدل او غټېدل دي چې نه یې یوازې ښکلا ته زیان رسوي، بلکې صحت ته یې هم ستونزې جوړوي. نن درته د خېټې د کوچني کولو داسې طریقې در ښیوو چې د ډېر ورزش ستړیا به هم نه ورسره ګالۍ او په تکلیف به هم ورسره نه شئ. د ورځې پیل د لیمو په جوسو وکړئ، نیم لیمو په یو ګیلاس اوبو کې زبېښل او څښل یې په حجراتو کې...