To start downloading books

Please sign in or create an account.

په نړۍ کې د روغبړ جالب رواجونه

په نړۍ کې د روغبړ جالب رواجونه

ژباړه ـ ریاض مقامزی 

د نړۍ جغرافیوي، سمتي، مذهبي او توکمیز وېش ددې سبب شوی، چې په محتلفو سیمو کې د روغبړ (ستړي مشي) مختلې بڼې رامنځته شي. ځینې یې ممکن عادي وي؛ مګر ځينې نور بیا زموږ له کتلور څخه په ډېر لوی توپیر کې قرار لري. آن کولای شي موږ حیران کړي. په دې لیکنه کې د روغبړ پر بېلابېلو بڼو خبرې شوي دي.

 

ستړي مشي

روغبړ کول په اکثرو هېوادونو کې مختلف آداب لري. په فرانسه کې د مخ ښکلول عادي ده؛ مګر په افغانستان کې اکثره نارینه د ستړي مشي پر مهال د مخ ښکلول غیر مناسب بولي. د روغبړ ډول که هر رقم وي؛ خو د مقابل لوري احترام يه ټولو کې شریک وي. په نړۍ کې د روغبړ ځينې  ډولونه عبارت دي له: 

 

تبت

ددې سیمې وګړي (تبتیان) د ستړي مشي پر مهال خپله ژبه راوباسي. دوی دا چاره د احترام په معنا بولي. البته ددې کړنې علت د خپل پاچا د یاد تازه کول ښيي. دې پاچا په نهمه پېړۍ کې واکمني کړې ده، چې ویل کېږي توره ژبه یې لرله.

 

فلیپین

ددې هېواد وګړي د خپلو مشرانو لاسونه ټينګ نیسي او بیا یې ورو ـ ورو پخپلې سینې پورې زور کوي. دوی د احترام دې ستړي مشي ته د "مانو" نوم اخلي.

 

جاپان

جاپانیان د ستړي مشي پر مهال یو بل ته تعظیم کوي. په دې معنا چې لاس پر سینه ږدي او سرټيټوي. د سرټيټولو اندازه او موده، ځای او د درنښت اندازې ته په کتو لږ او ډېر سره توپیر کوي.

 

کینیا 

په دې هېواد کې د "ماسای" قبیلې خلک، نويو ورغلو کسانو ته د ښه راغلاست لپاره د نڅا ځانګړي مراسم جوړوي. هېره دې نه وي، چې په دې برنامه کې د نڅا ترڅنګ د خېز وهلو لوبه هم ترسره کېږي.

 

هندوستان

د هند وګړي د سلام ورکولو پر مهال د "ناماسته" الفاظ کاروي.  د دواړه لاسونو ورغوي سره یو کوي او بیا خپلې سینې سره نیسي. هېره دې نه وي، چې د سلام الفاظو سره ـ سره خپل سر هم یوه اندازه ښکته نیسي.

 

تایلینډ

په دې هېواد کې روغبړ ته د "وای" نوم اخلي. دوی هم د هندیانو په څېر دعا کوي او یوه اندازه تعظیم هم ترسره کوي. 

 

فرانسه

په دې هېواد کې معمولا کله چې دوه وګړي سره ویني نو د یو بل مخ ښکلوي. دوی وايي دا چاره د لا ډېرې مینې سبب کېږي. 

 

نیوزیلینډ

په دې هېواد کې د مائوري خلک د "هونګي" په نوم روغبړ لري. د روغبړ په دې ډول کې دواړه خواوې سینه په سینه او پزه په پزه جنګوي.

 

یونان

په دې هېواد کې د روغبړ عام ډول دا دی، چې خلک یې د ستړي مشي پر مهال یو بل پر ملا ډبوي. 

 

هېره دې نه وي، چې په نړۍ کې د ستړي مشي بېخي ډېرې بېلګې موندل کېدای شي. آن په یوه هېواد کې هم د مختلفو سیمو مختلف کلتورونه وي. په افغانستان کې د نورستان خلک پر مخ ښکلول عادي ګڼي او تر ډېره د ستړي مشي پر مهال د یو بل مخ ښکلوي؛ مګر په نورو سیمو کې دا چاره عامه نه ده.

Related Articles

وحدت با تنوع || Harmony with diversity

نام نویسنده: محمدمصطفی محمدیار (کارشناس ارشد در رشته حقوق خصوصی) Writer’s name: Mohammad Mustafa Muhammadyar Harmony within diversity is in living together peacefully irrespective of race, culture and religion as shown in the sewing threads with different colors, situatios, positions, amount of content,.... Diversity is what makes ay nation progr...

د شکر ناروغۍ نښې نښانې

ژباړه ـ ریاض مقامزی په ورستيو کلونو کې شکر يوه ډېره عامه ناروغي ګرځېدلي ده، چې له امله یې هر کال زرګونه کسان خپل ژوند له لاسه ورکوي. ستاسو د پوهاوي لپاره باید یادونه وکړم، چې شکر دوه ډولونه لري. ددې لیکنې له علایمو موخه د شکر د دویم ډول ده. د شکر په دې ډول کې د خوږو کچه په وینه کې لوړه وي.   لومړی ـ پرله پسې تشې بولې/ ډېرې بولې کله چې تاسو ژر ـ...

په ټولنیزو رسنیو کې د خوندیتوب تګلاره!

ليکنه ـ ریاض مقامزی   موږ او تاسو ټول ځینې ټولنیزې رسنۍ لکه فیسبوک، وټس.اپ، انسټاګرام او نور کاروو؛ خو وخت ناوخت ددې خطر هم حس کوو، چې څوک مو شخصي انځورونو، ویډيوګانو، پیغامونو او نورو اړوندو موادو ته لاسرسی پیدا نه کړي. همدې ستونزې ته په کتو مو دا لیکنه چمتو کړې، ترڅو په عملي کولو سره یې د ډاډ او امنیت احساس ترلاسه کړئ. دا لارښوونې حتما په پام کې...

Recommended Articles

که جرأت نه لرئ، مه خفه کېږئ! دلته يې لاملونه او حللارې لوستلای شئ

 ژباړه: هدایت الله همت ارواپوهانو له نظره، بې جراتي او پر ځان نه باور له هغو ستونزو دي، چې ځوانان د ماشوم والي له دورې ورسره لاس و ګرېوان کېږي. دوی ته دا حق نه ورکول چې له خپلو حقه حقونو ساتنه وکړي او که کله دوی دا کار کوي نو د کورنۍ د مشرانو له خوا رټل کېږي او د جرات ماده یې په هماغه کوچني والي کې مړه کېږي.   ځينې خلک بیا خپل جرات په هماغه کوچني...

که دا عادتونه خپل کړئ له غربت څخه خلاصېږئ!

لیکنه ـ ریاض مقامزی دا به سمه خبره وي، چې شتمني له قسمت سره تړلې ده؛ خو دا خبره هم هېڅکله غلطه نه ده، چې ستاسو عادات په دې برخه کې رغنده رول لري. که تاسو هر څومره ډېرې پیسې ولرئ؛ مګر پر مصرف، پانګونې او نورو لاروچارو پوه نه شئ ډېر ژر به مو غربت د کور تر دروازو ورسېږئ. یا که ډېر غریب هم یئ؛ مګر دا لارښوونې عملي کړي، نو ډېر امکان شته، چې له غربت څخه...

د خپل مخ پوستکی څنګه ښکلی کړو

د خپل مخ پوستکی څنګه ښکلی کړو، چې د هرچا د خوښې وړ وګرځي؟پر پوستکي مختلف داغونه د مختلفو عواملو له امله پیدا کېدی شي لکه د لمر د وړانګو له امله، د ځینو درملو د استعمال له امله او یا کېدای شي د عمر په زیاتېدا سره هم ځینې نښې نښانې را څرګندې شي. په همدې اساس د هر عامل له وجې د پوستکي د داغونو درملنه هم په جدا ډول سره کېږي، چې باید توپیر یې وشي، لکه...