To start downloading books

Please sign in or create an account.

د زیتون بانو لنډ ژوندلیک

د زیتون بانو لنډ ژوندلیک

لیکنه ـ ریاض مقامزی

په پښتني ټولنه کې چې د ښځو پر وړاندې ګڼ شمېر ننګونې موجودې دي، د یوې مېرمنې دومره شهرت یوازې او یوازې د ډېر زحمت او جرأت پایله کېدای شي. آغلې بانو د خپل ژوند په اوږدو کې ګڼ شمېر داستاني آثار وپنځول او د یوې لوستې پښتنې مېرمنې په توګه یې خپل مسولیت ادا کړ. د نوموړې په مړینې سره د پښتو ادب یوه سرشاره چینه وچه شوه. په دې لیکنه کې یې د ژوند او فن په اړه خبرې شوي دي. 

 

مېرمن بانو څوک وه؟

د پښتو داستاني ادب دې پیاوړې لیکوالې د "۱۹۳۸ز" کال د جون پر اتلسمه نېټه دې نړۍ ته سترګې پرانیستې. د زېږېدو ځای یې د پېښور، "سپينه وړۍ" کلی دی. دا چې آغلې بانو په یوه متدینه او ادبپاله کورنۍ کې زېږېدلې/لویه شوې وه؛ نو ځکه د یوې شاعرې او لیکوالې په توګه څرګنده شوه. د نوموړې پلار "پیر سید سلطان محمود" او نيکه "عبدالقدوس تندر" هم پیاوړي شاعران وو.

آغلې بانو له پوهې او ادب سره د مینې له کبله تر خپله وسه لوړې زده کړې وکړې. د خپل تعليمي ژوند په لړ کې یې درې ماسټریانې ترلاسه کړې. نوموړې د اسلامیاتو، پښتو او اردو ادب په برخه کې دا علمي درجې ترلاسه کړې وې. لومړنۍ او د لیسې زده کړې یې د پېښور په اسلامیه کالجېټ او الیزابیت د نجونو په لیسه کې ترسره کړي دي.

آغلې بانو د لیکوالۍ ترڅنګ په پېښور راډيو او تلویزیون کې هم دندې ترسره کړي دي. ورسره ـ ورسره د باچاخان د ټولنیز خوځښت (خدایي خدمتګارانو) یوه فعاله غړې هم پاتې شوې ده.

 

ادبي ژوند

که د پښتو په داستاني ادب کې د مېرمنو د ونډې خبره کوو؛ نو واضحه خبره ده چې په لومړيو کرښو کې به د آغلې "زیتون بانو" نوم وي. نوموړې یو له هغو لیکوالو ده، چې شاعري یې لږه کړې او خپل ټول قوت یې په افسانه نګارۍ (کیسه لیکنه) کې ازمایلی. د کیسو سوژې یې ټولنیز دي او تر ډېره د پښتنو مېرمنو د ژوند پر ستونزو، ربړونو او کړاونو غږېږي. 

د نوموړې ګڼ شمېر ډرامې د فلم په بڼه جوړې شوې او د پاکستان د دولتي تلویزیون له لارې خپرې شوي دي. د ادبي هلو ځلو له کبله ورته د پاکستان حکومت د "تمغه امتیاز" لقب هم ورکړی دی. همدارنګه په "۲۰۱۶م" کال کې دملګروملتونو (يو اين ايف پي اې) او (يو اين ويمن) په يوه غونډه کې د پښتو ادب د لومړۍ مېرمنې لقب هم ورکړ.

تر دې دمه یې ګڼ شمېر آثار پښتو ژبې او ادب ته ډالۍ کړې دي. نوموړې د شعرونو ترڅنګ، یوه د ډارمو ټولګه او ګڼ آثار یې د افسانو په برخه کې پنځولي دي. ځينې مشهور آثار یې عبارت دي له: زما ډایري، هنداره، د شګو مزل، مات بنگړي، منجیله، نېزه وړی، ژوندي غمونه، خوبونو، منجیله، د خاورو څلی او ... 

له ګڼو ادبي فعالیتونو وروسته آغلې بانو د "۲۰۲۱ز" کال د سپټمبر میاشتې په څوارلسمه نېټه له دې نړۍ سترګې پټې کړې. اروا یې ښاده!

Related Articles

د کوربتوب اصول

لیکنه ـ ریاض مقامزی مېلمه پالنه په افغانانو او په ځانګړې توګه پښتنو کې خورا ارزښتمن عمل ګڼل کېږي. ددې علت دا دی، چې دا چاره زموږ او ستاسو په فرهنګ کې خورا لرغونې ريښه لري او د اسلام له راتګ سره مېلمه پالنې لا ډېر اهمیت پیدا کړ. دا ځکه چې ريښې یې دوه شوې او افغانانو مېلمه پالنه هم خپل کلتوري او هم دیني مسؤلیت وباله؛ خو لکه څنګه چې پوهېږو، هره کړنه...

څنګه د وېښتانو د خرابېدو څخه مخنیوی وکړو؟

لېکنه: شکېبا نادري، څنګه د وېښتانو له خرابېدو څخه مخینوی وکړو؟   الله ﷻ انسانان په خپل قدرت سره ډېر ښایسته پیدا کړي دي، د بدن هر غړی یې په دې ښایست کې ونډه لري لکه لاس، پښې، سترګې، خوله او داسې نور، د دې ټولو ترڅنګ وېښتان د انسانانو په ښکلا کې تر ټولو مهم توک دی، هغه کسان چې ډېر وېښتان لري، د هغو کسانو په پرتله چې وېښتان یې لږ دي، څو برابره ښایست...

سیرومونه او استعمال یی

♥بسم الله الرحمن الرحیم♥موضوع: سیرومونه نوټ: دسیرومونو ډولونه، ترکیب،استعمال،نه استعمال او مستحضرات ۱. سیریوم رینګر Ringerترکیب:سودیم کلوراید،کلسیم کلوراید،پوتاشیم کلوراید. ایزوتونیک محلول دیاستعمال:اسهال،استفراق و زړه بدوالی،دمایعاتو دلاسه ورکول،دپوتاشیم کموالی،تغذیهاختیاط او پاملرنه:که چیرته دمحلول رنګ بدل شوی وه نه استعمالیږي.د سودیم بای کاربونی...

Recommended Articles

که جرأت نه لرئ، مه خفه کېږئ! دلته يې لاملونه او حللارې لوستلای شئ

 ژباړه: هدایت الله همت ارواپوهانو له نظره، بې جراتي او پر ځان نه باور له هغو ستونزو دي، چې ځوانان د ماشوم والي له دورې ورسره لاس و ګرېوان کېږي. دوی ته دا حق نه ورکول چې له خپلو حقه حقونو ساتنه وکړي او که کله دوی دا کار کوي نو د کورنۍ د مشرانو له خوا رټل کېږي او د جرات ماده یې په هماغه کوچني والي کې مړه کېږي.   ځينې خلک بیا خپل جرات په هماغه کوچني...

عثمان کاکړ څنګه ووژل شو؟

پښتونخوا ملي عوامي ګوند ادعا کوي چې د دغه ګوند صوبايي مشر عثمان خان کاکړ وژل شوی دی او دوی سره دې لړ کې کافي ثبوتونه شته. یو شمېر نورو ځايي سیاسي ګوندونو هم د یاد ګوند ملاتړ کړی او د بلوچستان صوبايي حکومت وايي، د پېښې په هکله به څېړنه کوي. د یادونې ده چې د روانې جون میاشتې پر ۱۷ نېټه ویل شوي و، چې د عثمان خان کاکړ سر سخت ټپي شوی دی. له پېښې وروست...

د وينا پر مهال د ويرې ختمولو 27 ګټورې لارې

هغوى چې په سټيج باندې عونډو، سيمنارونو، ټولګي او حتى د ملګرو سره په مخامخ خبرو پر مهال ويره احساسوي دوى عمومآ د Glossophobia په اروايي ناروغۍ اخته دي، چې د خبرو دغه ويره د مرګ له ويرې هم سخته ده چې ستاسو مسلکي او شخصي ژوند زيان رسولى شي. ددغې ويرې پر مهال ستاسو بدن ريږدي، لاسونه مو خولې کيږي، زړه ضربان مو زياتيږي، چې په تجارت او د ژوند په نورو اړخ...