To start downloading books

Please sign in or create an account.

د انګلېسي ژبې لومړنی نوبل جایزه ګټونکی ليکوال وپېژنئ!

د انګلېسي ژبې لومړنی نوبل جایزه ګټونکی ليکوال وپېژنئ!

لیکنه ـ ریاض مقامزی


کله چې د انګلېسي اددبیاتو بحث کېږي؛ نو د لومړني انګرېز نوبل ګټونکی لیکوال (کيپلینګ) نوم حتما په کې یادېږي. تر "۱۹۹۳ز" کال پورې د ادبیاتو په برخه کې کم عمره نوبل جایزه ګټونکی لیکوال و. تاسو په دې لیکنه کې د نوموړي په اړه لا ډېر پوهېدای شئ. 

 

کيپلینګ څوک و؟

د انګلېسي ژبې ددې ستر لیکوال کورنۍ اصلا د انګستان وه؛ خو دا هغه وخت و، چې هند د بریتانیا تر مستعمرې لاندې و. نو ځکه خو "کيپلینګ" هم په "۱۸۶۵ز" کال کې د هند په بمبئي کې وزېږېد. د نوموړي بشپړ نوم "رادیارد کيپلینګ "Rudyar Kipling" دی. 

نوموړی په یوه هنرپاله کورنۍ را لوی شو. مور یې د نوموتي انځورګر "ادوارډ جانس" لور وه، چې کیسې یې هم لیکلې. پلار یې هم د معمارۍ ترڅنګ د هنرونو په ښوونځي کې د مدیریت دنده ترسره کوله.

کلیپينګ تر شپږ کلنۍ په هند کې اوسېده او له هغه وروسته انګلستان ته د زده کړو لپاره ولېږل شو. هلته یې د لیلیې له کارکوونکو بدې خاطرې لرلې. له ښوونځي وروسته له دود سره سم پوځي زده کړې پیل کړې؛ خو هلته یې د سترګو ناروغي پیدا کړه او "۱۷" کلن و، چې بېرته هند ته ستون شو. 

په هند کې یې د خبریال په توګه دنده پیل کړه او ادبي لیکنې یې هم کولې. دلته له "اووه" کالو ژوند وروسته بېرته انګلستان ته لاړ؛ خو په دې کلونو کې یې دومره څه پنځولي وو، چې نوموړی یې په انګلستان کې د یوه ځوان لیکوال په توګه معرفي کړ. وروسته له خپلې مېرمنې سره یو ځای امریکا ته ولاړ او هلته له خپلې خسرګنۍ سره مېشت شو. له څه مودې وروسته هغه ځای پرېږدي او بېرته انګلستان ته راځي. له دې ځایه جنوبي افریقا ته ځي او هلته بیا هم له لیکلو سره کار لري ورځپاڼې چاپوي او جګړې راپورونه ورکوي.

له دې وروسته په "۱۹۰۲ز" کې بېرته انګلستان ته راغی او خپل وخت یې ادبي هڅو ته بېل کړ. د خپل ژوند په اوږدو کې له ګڼو پنځونو وروسته په "۱۹۳۶ز" کې یې له دې نړۍ سترګې پټې کړې.

هېره دې نه وي، چې نوموړي په "۱۹۰۷ز" کال کې چې کله دی "۴۳" کلن و د نوبل جایزه وګټله. 

 

 

د شعر یوه بېلګه

د نوموړي د شعرونو له جملې د "ای مورې!" تر عنوان لاندې یو په زړه پورې شعر لولئ. 

 

که ما چېرته د یوې لوړې غونډۍ پر سر په دار وځړوي

ای مورې! پوهېږم چې

د چا مینه به تر هغه لوړ ځايه له ما سره ملګرې وي

که زه چېرته د کوم ژور سمندر تر څپو لاندې شم 

ای مورې! پوهېږم چې

د چا اوښکي به تر هغه ژورو پورې ماته را رسېږي

که زما زړه او ځان چېرته

په غمونو او رنځونو کې راونښلي

ای مورې! پوهېږم چې 

د چا دعاوې به ما ژغوري.

Related Articles

د شفتالو حيرانوونکې روغتیایي ګټې

ژباړه - ریاض مقامزی  شفتالو یو له هغو مېوو څخه ده، چې د اوړي په موسم کې پخېږي او بازار ته عرضه کېږي. دا مېوه د ښه خوند تر څنګ ګڼې روغتيايي ګټې هم لري‌. د زړه، جسمي او نورو التهابي ناروغیو پر وړاندې د مقابلې لپاره یو ښه ډال بللای شو. موږ په دې لیکنه کې هڅه کړې ده، چې پر مهمو روغتیايي ګټو يې وغږېږو.  لومړی| سرطان ضدشفتالو د آنتی اکسیدان او ويټامين...

په هر حال کې حرکت

د ثبات لرونکي نړۍ په پرتله زموږ وطن کې انقلابونه او بدلونونه یو په بل پسې ژر راغلل، دې حالت د خلکو د ژوند په ټولو برخو اغیز وکړ. په تېرو څو لسیزو کې د سیاسي، ټولنیز او اقتصادي ثبات نشتون د خلکو هیلې، باورونه او هڅې وننګولې. هر هغه څوک چې سیاسي واک ته رسېدلی، خپل ځانګړي ماډلونه یې وړاندې کړي، د ملکي وګړو سره د یوې ګډې ژبې او شریک هدف کمې هڅې شوي دي....

اېفل برج

اېفل د نړۍ تر ټولو مشهور او پېژندل شوی اوسپنيز برج دی چې لوړوالی ېې 324 مترو ته رسېږي . هغه د پاريس په زړه کې پروت او د دې ښار د پېژندګلوۍ ستر سمبول ګڼل کېږي .‌ اېفل برج د نړۍ د ګرځندوېانو ( توريستانو )ېو ډېر د خوښې ځای دی او هر کال په ميلونونو خلک د هغه ليدلو لپاره فرانسې ته ورځي . دغه برج په 1887 کال کې د ېو فرانسوي انجنیر ګوستېو اېفل ( Gustave...

Recommended Articles

بي دوه پنځوس" څه ډول الوتکې دي؟"

ژباړه ـ ریاض مقامزی په هېواد کې د جګړو له پراخوالي سره سم امریکايي ځواکونو اعلان وکړ، چې د بي.۵۲ الوتکو پر مټ به پر تالبانو هوايي بریدونه وکړي؛ همداسې وشول او په بېلابېلو سیمو کې یې د وسله والو تالبانو ډلې په نښه کړې. خو اوس پوښتنه دا ده، چې بي ـ ۵۲ څه ډول الوتکې دي او کومې ځانګړتیاوې لري؟  ددې لیکنې تر پايه به مو دواړه پوښتنې حل شي.    ځانګړتي...

څنګه کولای شو ښه شخصيت ولرو؟

 په دې لیکنه کې به تاسو هغه لارښوونې ولولئ، چې تاسو ځانګړي کوي او خلک به مو شخصيت ته درناوی لري.   خپل ظاهر ته ارزښت ورکړئ د هرې اړیکې په شروع کې ظاهري شکل خورا اړین فکټور ګڼل کېږي. په هاروارډ پوهنتون کې ترسره شوې څېړنه ښيي، چې انسانان ظاهر ته په کتو په لومړۍ ليدنه کې د مقابل لوري په اړه له ۳ نه تر ۷ ثانيو پورې  قضاوت کوي.  ددې لپاره چې ځانګړي و ا...

خرمهره؛ تاسو یې په اړه څومره پوهېږئ!؟

 لیکوال: لطیف یاد په پخوانیو وختونو کې به خرو ته اوربشې ورکول کیدلې، چې ددغو اوربشو د خوړلو په پایله کې به تر څو کلونو وروسته د خرو د ژبې لاندې  وینه ټینګه  او غلیظه شوه او د یوه مرغېړي (غُدې) بڼه به یې ونیوله. وروسته به یې دغه مرغېړي (غُده) د خرو د ژبې د لاندینۍ برخې نه  د جراحي عملیاتو (آپریشن) په تر سره کولو وویستله او په جوشو شیدو (پیو) کې به...