To start downloading books

Please sign in or create an account.

imranghani 3 years ago 1,245
د نړۍ اووه حیرانوونکي ځایونه(پنځمه برخه) د پټرا ښار

د نړۍ اووه حیرانوونکي ځایونه(پنځمه برخه) د پټرا ښار

لیکنه: شکېبا نادري، د نړۍ اووه حیرانونکي ځایونه 

پینځمه برخه

د پټرا ښار

د ننني ارډن په سوېل کې، د لویو غرونو په منځ کې، یو لرغونی، ښکلی او پټ ښار شتون لري چې پټرا نومېږي، نبطیان هغه ټبر و چې له میلاده یې 400 کاله پخوا په دې ښار کې ژوند کاوه او دا ښار یې د خپلې واکمنۍ د پلازمینې په توګه وټاکه، نبطیان په اصل کې عربان و، ژبه او نومونه یې هم عربي و لکه، سعد، معن، حارث او داسې نور ځینې څېړونکي وایي چې دا ښار د پیریانو په واسطه جوړ شوی او د هغوی تر واکمنۍ لاندې دی پټرا ښار د غره په منځ کې چې شاوخوا یې سرې ډبرې دي، داسې ښکاري لکه دا ښار چې د ډبرې له منځه راوتلی وي، په همدې خاطر یې نوم پټرا دی ځکه چې پټرا په یوناني کې ډبرې ته ویل کېږي او په عربي کې البتراء لیکل کېږي.

په پټرا کې  له میلاد څخه 7000 کاله مخکې خلکو ژوند کاوه، دا ځای د لویو درو او تپو په منځ کې موجود دی د پټرا ښار تر ټولو غوره ځانګړنه دا ده چې د لویو سوداګریزو مرکزونو په منځ کې پروت دی او د دغو مرکزونو لاره هم په همدې ښار کې ده، همدا ځانګړنې یې د دې لامل شوي دي چې ډېری ګرځندویان ورشي او د دې حیرانونکی ښار له پټو رازونو ځان خبر کړي، پټرا 2007 کال کې د نړۍ په اوو حیرانونکو ځایونو کې وشمېرل شو،  د دې ترڅنګ د نړۍ په 100 هغو غوره ځایونو کې وشمېرل شو چې لیدل یې اړین دي.

 پټرا د امان ښار د ارډن پلازمېنې په  262 کیلو مېټرۍ کې موقعیت لري د پټرا پخوانی نوم سلع و. 

دا ښار د بین النهرین، شام، عربستان او مصر د تمدونونو د وصلېدلو کړۍ هم بلل شوی دی.

په 105 م کال کې د رومیانو لخوا د پټرا په ښار یرغل وشو، د ښار په اوسېدونکو یې اوبه بندې کړې وروسته له څو ورځو دوی اړ شول چې تسلیم شي، خو دوی په 636 م کال کې وکولای شو چې پټرا ښار له رومیانو څخه بېرته ونیسي، په دې جنګ کې ډېر خلک مړه او ډېرې کورنۍ له منځه لاړې وروسته له دې جنګ څخه د پټرا خلکو مالدارۍ او کرنې ته مخه کړه او خپلې ځمکې یې ابادې کړې، طبیعي پېښو ډېری تمدونونه له منځه وړي لکه، په 746 او 748 م کال کې د یوې سختې زلزلې له امله د پټرا ښار وران او خلک یې کډې کولو ته اړ شول د پټرا ښار دا ټولو ځانګړنې د دې لامل شوي چې د یو لرغوني، ښایسته او تلپاتي ښار په نامه په ټوله نړۍ کې وپېژندل شي.

 د دې ښار، دېوالونه، معبدونه، لوی صالونونه او داسې نور ټول له سرو ډبرو جوړ دي او دا هر څه موږ ته د پټرا ښار لرغونتیا راښیي.

نور بیا...

Related Articles

دپښتورګو (ګردو) ناروغۍ ( Kidney )

دپښتورګو (ګردو) ناروغۍ ( Kidney )دانسان پښتورگي دوه داني دي چه دملا دتير (ستون فقرات) په دواړه خواو کي دلوبيا په شکل سره موقيعت لري چه اوږدوالي يي 10 سانتي متره او وزن يي تقريبآ 120-200 ګرامه په شاوخواکي دي دي .په پښتورګو پوري مربوطه هره مريضي دپښتورګو دمريضي په نامه ياديږي . پښتورګي (ګردوکي) دحجم له نګاه ډير کوچني دي مګر وظيفي يي دانسان لپاره ډير...

د سرو زرو کورونه

ليکنه ـ ریاض مقامزی استاد غضنفر د یوه حکایت ژباړه داسې کښي: ”لمرخاته مهال به هلک د خپل خټین کور بام ته وخوت او د لمر په زېړو پلوشو كې به يې د لرې کلي د اورسیو (کړکۍ،اشدارې) ننداره کوله. د اورسیو طلايي رنگ ډېر خوند ورکاوه او همېشه يې له ځان سره ويل، چې د طلايي اورسیو په کورونو کې به څومره بختور خلک اوسي. چې لږ لوی شو په بایسکل يې پښه واړوله او د لې...

اوټوپسي یا وروسته له مرګ څخه ازموينه

ژباړنه ـ وړانـــــګه اکبر   اوټوپسي یا وروسته له مرګ څخه ازموینه چې د Necropsy په نوم هم یادېږي یو جراحي بهیر دی.په دې بهیر کې مړی څېړل کېږي چې د مړینې لامل، ډول، او دا چې مړینه په کومه لاره رامنځته شوې ده.په دې بهیر کې دا هم معلومېږي چې آیا مړینه خو به د کومې ناروغۍ له امله نه وي رامنځته شوې؟ یا دا مړینه خو به په بدن باندې د ټپ یا د وهل کېدو څخه...

Recommended Articles

ملا نصرالدین څوک و؟

ملا نصرالدين ته ترکان حواجه يا خواجه نصرالدين وايې، افغانان او اير انيان يې ملا نصر الدين (ملا نصرودين) بولي،عربان يې دجحا نصرالدين او افندي نصرالدين په نامه پيژني٠  ملا نصرالدين د يوه روايت پر بنسټ په اوومې هجري پېړۍ کې چې د١٢٠٩ زېږدېز/میلادي کال سر ه سمون خوري دسلجوقي واکمنۍ په زمانه کې دتر کيې دخورتو په ښار ګوټي کې دې نړۍ ته سترګې پرانيستلي دي...

خېټه څنګه کوچنۍ کړو؟

د نارینه او نجونو لپاره تر ټولو بد مرض د خېټې د وازدو ډېرېدل او غټېدل دي چې نه یې یوازې ښکلا ته زیان رسوي، بلکې صحت ته یې هم ستونزې جوړوي. نن درته د خېټې د کوچني کولو داسې طریقې در ښیوو چې د ډېر ورزش ستړیا به هم نه ورسره ګالۍ او په تکلیف به هم ورسره نه شئ. د ورځې پیل د لیمو په جوسو وکړئ، نیم لیمو په یو ګیلاس اوبو کې زبېښل او څښل یې په حجراتو کې...

اعصاب په کومو شيانو کمزوري کېږي

د انسان په وجود کي اعصاب تر ټولو مهمه برخه ده، د انسان ټولي چاري او فعالیتونه د همدغي ناحیې څخه کنټرولېږي.لاندي ځیني مهم ټکي دي چي په پام کي نیول یې د ذهن په سالم ساتلو کي مرسته کو. - د سهار چای نه چیښل:هغه خلک چې د سهار چای نه چیښي په بدن کي یې د شکري اندازه راکښته کېږي، په نتیجه کي یې دماغ ته په کافي اندازه مواد نه ور رسېږي او دماغ کمزوری کېږي....