To start downloading books

Please sign in or create an account.

سويس وپېژنئ!

سويس وپېژنئ!

یو له هغو ذوقونو څخه چې د نړۍ اکثره انسانان یې لري له بېلابېلو سيمو څخه لیدنه ده. که تاسو هم غواړئ سفر وکړئ او ښکلي سیمې وګورئ نو سویس مو ښه انتخاب کېدای شي. له هېوادونو سره بلدتيا موږ سره مرسته کوي، چې د نړۍ د بېلابېلو خلکو، قومونو او کلتورونو په اړه لا ډېر وپوهېږو. په دې لیکنه کې به تاسو د سویس هېواد په اړه لنډ معلومات ترلاسه کړئ.

 د سویس پېژندنه
 آيا پوهېدئ چې ددې هېواد رسمي نوم د سویس کنفدراسیون (Swiss Confederation) دی، چې په 1292 کې تاسیس شوی؟
 همدارنګه دې هېواد ته په آلمانی ژبه کې Schweiz، په ايټالوي کې Svizzera  او په فرانسوي کې Suisse وايي. 
 پلازمینه یې "بُرن" نومېږي. رسمي پولي واحد یې فرانک دی. ددې ښکلي او ښېرازه هېواد نږدې ۷۰% برخه هسکو غرونو نيولې ده. ۶۰ سلنه غرنۍ سیمې یې د الپ په غرونو کې پراته دي. پراخوالی یې ۴۱۲۸۵ کیلو متر مربع دی. د پنځو هېوادونو (فرانسه، آلمان، ايټاليا، اتریش او لیختن اشتاین) په منځ کې احاطه شوی دی. همدارنګه مشهور او لوی ښارونه یې: بازل، ژنو، برن، لوازن او زوريخ نومېږي. 

 مذهب او ژبه
 د سويس اکثره اوسېدونکي عیسویان دي، چې ۴۳% یې کاتولیکان، ۳۵ سلنه یې پروتستان او ۲ فیصده یې ارتودوکس عیسویان دي. همدارنګه د ټول نفوس ۴ سلنه یې مسلمانان هم دي. پاتې نور یې بیا د نورو دینونو پيروي کوي او یا هم بېخي دین نه مني.
 د سویس په اساسي قانون کې رسمي ژبې درې او ملي یې ۴ ښودل شوي دي. تقریبا ۷۰ سلنه وګړي په الماني ژبه غږېږي. البته د جرمني هېواد له الماني ژبې څخه ډېر توپیر لري.

 خلک
 د سویس خلک قانون ته ډېر درناوی لري. دوی پخپلو میراثونو او کلتور ډېر ویاړ کوي. کله چې د تاریخ یادونه کېږي دوی خپل ویاړلي اشخاص یادوي او د غرور احساس کوي. وګړي يې خوشحاله ژوند لري نو پر همدې اساس دا یو له هغوی هېوادونو څخه دی، چې وګړي یې ډېر عمر کوي. په نارینه وو کې یې متوسط عمر ۸۰ کاله او ښځينه وو کې ۸۴ کاله دی. خلک یې د ډېر چکر او بې ځایه ګرځېدو لېوال نه دي. په کارونو او سوداګرۍ کې پخپلو کې ښه رقابت او سیالي لري.

 اقلیم
 د سويس آب و هوا په ډېرو سیمو کې مختلف وي، هوا یې معتدله، اوړی یې ګرم او ژمی یې بې واورو نه وي. د واورو لوړه ذخیره چې د آلپ د غرونو ۱۴ مایله کې پروت دی ددې هېواد برخه ده، چې د یونسکو په میراثونو کې هم شمېرل کېږي.

Related Articles

د ګویته لنډ ژوندلیک

لیکنه ـ ریاض مقامزی   د نړۍ د مشهور څېرو په لړ کې به نن المانی لیکوال او فیلسوف ګويته وپېژنئ. نوموړي د ښه استعداد ترڅنګ جذابه څېره هم لرله. ویل کېږي، آن یو ځل ځینو کسانو د خپلو زړو عقیدو پر اساس پرې د خدایګوټي ګومان کړی و. په هر حال؛ په دې لیکنه کې به د نوموړي پر ژوند، فن، ویناوو او شعر پوه شئ.   پېژندنه د المان ددې پیاوړي فلسفي شاعر، لیکوال، څ...

پرورش کنجد

(پرورش کنجد) خصوصیا ت بوتانیکی کنجد:نام علمی کنجد Sesamum indicumبوده یک نبات یک ساله مربوط به فامیل pedaliaceaeمیباشد ونام علمی آن درحقیقت ازنام عربی کنجد یعنی سیم سیم (simsim)گرفته شده است .ریشه:-  کنجد دارای ریشه اصلی بوده تا یک متر ویا اضافه تر از آن درزمین فرو میرود . قسمت بالائی ریشه نسبتأ ضخیم بوده ودارای شاخه های زیاد است. ساقه:- ساقه نبات...

حقوق منقوضه ذکور || Violated rights of male

نام نویسنده: محمدمصطفی محمدیار (کارشناس ارشد در رشته حقوق خصوصی) Writer’s name: Mohammad Mustafa Muhammadyar حقوق نقض شده‏ی ذکور آن دسته از حقوق استند که با وجود شناخته شدن آن در دین مبین اسلام و قوانین مختلفه، با دلایل مختلف همچون دلایل سیاسی – جنایی، فرهنگی – اجتماعی و اقتصادی سال‏ها است که بی‏تفاوت گرفته می‏شوند که این تحریر فقط تاب چند مورد آ...

Recommended Articles

د نارينه د جنسيت د هورمون د کمېدو سببونه

هورمونونه په بدن کې ورو ورو خو ژور او دومداره اغېز لرونکي کيمياوي مواد دي، هورمونونه ورو ورو تاثیر پيلوي خو دا تاثيرات یې بیا د ډېر وخت لپاره دوام کوي، هورمون د کاربون هيدرات او شکرو غوندې نه دي چې يو کس ته لس دقيقې غښتلې انرژي ورکړي لس دقيقې وروسته بيا بېرته خپل ټول تاثير له لاسه ورکړي، د هورمونونو تاثير د زيات وخت لپاره دوام کوي. د انسان په بدن...

د وينا پر مهال د ويرې ختمولو 27 ګټورې لارې

هغوى چې په سټيج باندې عونډو، سيمنارونو، ټولګي او حتى د ملګرو سره په مخامخ خبرو پر مهال ويره احساسوي دوى عمومآ د Glossophobia په اروايي ناروغۍ اخته دي، چې د خبرو دغه ويره د مرګ له ويرې هم سخته ده چې ستاسو مسلکي او شخصي ژوند زيان رسولى شي. ددغې ويرې پر مهال ستاسو بدن ريږدي، لاسونه مو خولې کيږي، زړه ضربان مو زياتيږي، چې په تجارت او د ژوند په نورو اړخ...

کوم ډول خلک بايد کېله ونه خوري

که څه هم کېله ځيني ګڼې ګټي لري خو دغه ميوه ځينې عورايض او تاووانونه هم لري.چې په لاندي ډور ورته اشاره کوو. دغه خوږ ميوه د خپل ځانګړي خوند، او نرموالي له امله په ټوله نړۍ کې مشهوره ده. ګېله کوم ډول زيانونه لري. ۱: د وزن زياتوالی دـ ځينو نورو خوړو په څير کېله هم پريمانه کالوري لري چې د وزن د زياتوالي لامل کيږي په هره متوسطه کېله کې ۱۰۵ ګرامه کالو...