To start downloading books

Please sign in or create an account.

سويس وپېژنئ!

سويس وپېژنئ!

یو له هغو ذوقونو څخه چې د نړۍ اکثره انسانان یې لري له بېلابېلو سيمو څخه لیدنه ده. که تاسو هم غواړئ سفر وکړئ او ښکلي سیمې وګورئ نو سویس مو ښه انتخاب کېدای شي. له هېوادونو سره بلدتيا موږ سره مرسته کوي، چې د نړۍ د بېلابېلو خلکو، قومونو او کلتورونو په اړه لا ډېر وپوهېږو. په دې لیکنه کې به تاسو د سویس هېواد په اړه لنډ معلومات ترلاسه کړئ.

 د سویس پېژندنه
 آيا پوهېدئ چې ددې هېواد رسمي نوم د سویس کنفدراسیون (Swiss Confederation) دی، چې په 1292 کې تاسیس شوی؟
 همدارنګه دې هېواد ته په آلمانی ژبه کې Schweiz، په ايټالوي کې Svizzera  او په فرانسوي کې Suisse وايي. 
 پلازمینه یې "بُرن" نومېږي. رسمي پولي واحد یې فرانک دی. ددې ښکلي او ښېرازه هېواد نږدې ۷۰% برخه هسکو غرونو نيولې ده. ۶۰ سلنه غرنۍ سیمې یې د الپ په غرونو کې پراته دي. پراخوالی یې ۴۱۲۸۵ کیلو متر مربع دی. د پنځو هېوادونو (فرانسه، آلمان، ايټاليا، اتریش او لیختن اشتاین) په منځ کې احاطه شوی دی. همدارنګه مشهور او لوی ښارونه یې: بازل، ژنو، برن، لوازن او زوريخ نومېږي. 

 مذهب او ژبه
 د سويس اکثره اوسېدونکي عیسویان دي، چې ۴۳% یې کاتولیکان، ۳۵ سلنه یې پروتستان او ۲ فیصده یې ارتودوکس عیسویان دي. همدارنګه د ټول نفوس ۴ سلنه یې مسلمانان هم دي. پاتې نور یې بیا د نورو دینونو پيروي کوي او یا هم بېخي دین نه مني.
 د سویس په اساسي قانون کې رسمي ژبې درې او ملي یې ۴ ښودل شوي دي. تقریبا ۷۰ سلنه وګړي په الماني ژبه غږېږي. البته د جرمني هېواد له الماني ژبې څخه ډېر توپیر لري.

 خلک
 د سویس خلک قانون ته ډېر درناوی لري. دوی پخپلو میراثونو او کلتور ډېر ویاړ کوي. کله چې د تاریخ یادونه کېږي دوی خپل ویاړلي اشخاص یادوي او د غرور احساس کوي. وګړي يې خوشحاله ژوند لري نو پر همدې اساس دا یو له هغوی هېوادونو څخه دی، چې وګړي یې ډېر عمر کوي. په نارینه وو کې یې متوسط عمر ۸۰ کاله او ښځينه وو کې ۸۴ کاله دی. خلک یې د ډېر چکر او بې ځایه ګرځېدو لېوال نه دي. په کارونو او سوداګرۍ کې پخپلو کې ښه رقابت او سیالي لري.

 اقلیم
 د سويس آب و هوا په ډېرو سیمو کې مختلف وي، هوا یې معتدله، اوړی یې ګرم او ژمی یې بې واورو نه وي. د واورو لوړه ذخیره چې د آلپ د غرونو ۱۴ مایله کې پروت دی ددې هېواد برخه ده، چې د یونسکو په میراثونو کې هم شمېرل کېږي.

Related Articles

پوستکی یا جلد ساتنه

پوستکی(جلد) #ورځنۍ_ساتنهپوستکی د بدن تر ټولو ستر غړی دی (2feet  مربع) او 3,6-4kg  وزن لري او پوستکی نه يواځې دا چې بدن پوښوي او د بهرنيو مايکروبونو فزېکي عواملو او التراويلت وړانګو پر وړاندې د بدن ساتنه کوي بلکه يو شمير نورې اړينې دندې هم لري #لکهد بدن د مايعاتو د ضياع مخنيوی حسيت د غړو د حرکاتو آسانول افرازې دنده معافيتي دنده اندوکرايني دنده(ويټام...

د وينا پر مهال د ويرې ختمولو 27 ګټورې لارې

هغوى چې په سټيج باندې عونډو، سيمنارونو، ټولګي او حتى د ملګرو سره په مخامخ خبرو پر مهال ويره احساسوي دوى عمومآ د Glossophobia په اروايي ناروغۍ اخته دي، چې د خبرو دغه ويره د مرګ له ويرې هم سخته ده چې ستاسو مسلکي او شخصي ژوند زيان رسولى شي. ددغې ويرې پر مهال ستاسو بدن ريږدي، لاسونه مو خولې کيږي، زړه ضربان مو زياتيږي، چې په تجارت او د ژوند په نورو اړخ...

لرغونی یونان لا ډېر وپېژنئ!

لیکنه ـ ریاض مقامزی  د نړۍ د لرغونو هېوادنو په لړ کې د یونان نوم هم د یادولو وړ دی. ددې هېواد تاریخ له میلاده "۵۰۰۰" کاله پخوا پیلېږي. هغه لومړني قومونه چې په دغه خاوره کې مېشت شوي دي، عبارت دي له "آیونیان"، "دوریان" او یونیان".  د تاریخي څېړنو نظریه دا ده، چې یونان ته لومړني ورغلي خلک آسیایان وو، چې دا مهاجرت له میلاده پنځه زره کاله مخکې ترسره ش...

Recommended Articles

که جرأت نه لرئ، مه خفه کېږئ! دلته يې لاملونه او حللارې لوستلای شئ

 ژباړه: هدایت الله همت ارواپوهانو له نظره، بې جراتي او پر ځان نه باور له هغو ستونزو دي، چې ځوانان د ماشوم والي له دورې ورسره لاس و ګرېوان کېږي. دوی ته دا حق نه ورکول چې له خپلو حقه حقونو ساتنه وکړي او که کله دوی دا کار کوي نو د کورنۍ د مشرانو له خوا رټل کېږي او د جرات ماده یې په هماغه کوچني والي کې مړه کېږي.   ځينې خلک بیا خپل جرات په هماغه کوچني...

که دا عادتونه خپل کړئ له غربت څخه خلاصېږئ!

لیکنه ـ ریاض مقامزی دا به سمه خبره وي، چې شتمني له قسمت سره تړلې ده؛ خو دا خبره هم هېڅکله غلطه نه ده، چې ستاسو عادات په دې برخه کې رغنده رول لري. که تاسو هر څومره ډېرې پیسې ولرئ؛ مګر پر مصرف، پانګونې او نورو لاروچارو پوه نه شئ ډېر ژر به مو غربت د کور تر دروازو ورسېږئ. یا که ډېر غریب هم یئ؛ مګر دا لارښوونې عملي کړي، نو ډېر امکان شته، چې له غربت څخه...

خرمهره؛ تاسو یې په اړه څومره پوهېږئ!؟

 لیکوال: لطیف یاد په پخوانیو وختونو کې به خرو ته اوربشې ورکول کیدلې، چې ددغو اوربشو د خوړلو په پایله کې به تر څو کلونو وروسته د خرو د ژبې لاندې  وینه ټینګه  او غلیظه شوه او د یوه مرغېړي (غُدې) بڼه به یې ونیوله. وروسته به یې دغه مرغېړي (غُده) د خرو د ژبې د لاندینۍ برخې نه  د جراحي عملیاتو (آپریشن) په تر سره کولو وویستله او په جوشو شیدو (پیو) کې به...