To start downloading books

Please sign in or create an account.

Bahram Bahir 1 year ago 939
په غربي هیوادونو کې ژوند ستړیا، ستونزې که سکون

په غربي هیوادونو کې ژوند ستړیا، ستونزې که سکون


په هیواد کې د جمهوریت د سقوط‌ سره سم افغانان په ځانګړې توګه لوستې طبقه د خپل سر او مال د خوندیتوب په پار د هیواد پرېښودلو او په بېګانه ملکونو کې د مهاجر او مسافر په توګه مېشت کېدلو ته مجبورل شول، ځینې یې پاکستان او ایران ته ولاړل،‌ ځینو یې په بحر او ځنګلونو کې خپل ژوند له لاسه ورکړ،‌او له کم شمېر وګړو سره چانس یاري وکړه چې تر امریکا، کاناډا او اروپایي‌ هیوادونو ورسېدل، ځینو یې له کورنیو سره یو ځای، او ځینو بیا له کورنیو پرته د مسافرۍ ژوند پیل کړ. دوی د ژوند له لومړۍ مرحلې څخه پدې باوري وو چې سر او مال یې خوندي دي، ولې یواځې د سر او مال خوندیتوب د خوشحالۍ او سوکاله ژوند سبب نشي کېدلای، ځکه چې دوی په هیواد کې کورنۍ، ملګري، دوستان، ګاونډیان او هیوادوال لري چې هغوی د ګڼ شمېر ستونزو سره لاس او ګرېوان دي. 
په غربي ټولنه کې هر مېشت افغان ورځ‌ له هیواد څخه د راغلو پیغامونو په اورېدلو سره پیلېوي چې په هر پیغام کې د ستونزو، بې وسیو او مایوسیو رودونه پراته وي،‌او د هر یوه اورېدل د غره په اندازه حوصله او زړه غواړي. 
زه چې د ټولنیزو رسنیو له لارې کوم پیغامونه تر لاسه کوم، ډېری یې کاناډا او امریکا ته د راتګ په اړونده پوښتنو باندې څرخي، هغوی پوښتنې کوي چې زه کاناډا ته په کوم شکل ورسېدم، او څنګه کولای شم چې د هغوی سره د راتګ په برخه کې مرسته وکړم. زه چې کله هغوی ته د هغو سختیو په اړه قصې کوم چې د سفر پر مهال ور سره مخ شوی وم، او هغوی هڅوم چې په هیواد د ننه د خپل ژوند د جوړولو او د ځان تر څنګ څو نورو بېوزولو ته د کار او یوې ګولې ډوډۍ د برابرولو په برخه کې هلې ځلې وکړي، داسې انګېری چې زه ور سره شخصي دښمني لرم، او یا هم د هغوی په مقابل کې د کم نېتي څخه کار اخلم. زه چې کله د هغوی عکس العمل وینم دې پایلې ته رسېږم چې په هیواد د ننه پاتې هر ځوان د دې ارمان لري چې غربي هیوادونو ته دې ورسېږي. ما وړمه ورځ په غربي هیوادونو کې د ناوړه ژوند او دلته د مېشتو افغانانو د بې دینۍ او بې لاریتوب په اړه مطلب د داسې چا په وال هم ولید، چې میاشت وړاندې یې ما ته مکرر پیغامونه استولي وو چې که چېرته وکولای شم کاناډا ته د راتګ د ممکنې لارې په اړه لازمه مشوره ورته ورکړم، او مرسته ور سره وکړم.
ملګرو، زه چې د چا سره هم خبرې کوم، هیڅکله نه غواړم د دې ځای د ژوند په اړه غلط معلومات ورکړم، زه په واضح ټکو وایم چې پدې هیوادونو کې ژوند له ډېرو مسؤلیتونو، ستړیو او ستومانیو ډک دی،‌ دلته آرام او اسونده ژوند درلودل ډېرو زحمتونو ته اړتیا لري، دلته شپه او ورځ کار کول پکار دي تر څو د ژوند د پرمخ وړلو مصارف پوره کړې، دلته اړینه ده چې د مهاجرت په لومړیو کلونو کې ټولو سرګرمیو او خوندونو ته الودعاء ووایې.
بله بل پلوه، دلته ژوند د ټولو ستونزو او ستومانیو باوجود ډېر ښکلي او مثبت اړخونه هم لري، دلته هر څوک کولای شي د خپل کلتور او دین په نظر کې نیولو سره بدون له کوم تبعیض او توپیره زدکړې وکړي، په برخلیک ټاکونکو پرېکړو کې برخه واخلي، خپله عقیده، خپل فکر او خپل کلتور وپالي‌او د ترویج لپاره یې هلې ځلې وکړي. دلته هر څوک کولای شي په ډاډه زړه خپل نظر څرګند کړي او په سوله ییز ډول هر ډول ټولنیز فعالیت تر سره کړي.
 زه د امریکا لویې وچې لویو ایالتونو لکه کلیفورنیا او نیویارک ته تللی یم، او اوس د کاناډا په تر ټولو لوی ښار تورنتو کې اوسېږم. زه د کار او زدکړې په چاپيریال کې د افغانستان په شمول د آسیايي، اروپايي، او امریکايي‌ هیوادونو له وګړو سره چې د مختلفو دینونو او فرهنګونو پیروان دي،‌مخ شوی یم، د هغوی د ټولنیز او کلتوري ژوند په اړه مو خبرې کړې، زه د افغان، هند، پاکستان، ایران، اکراین او لاتینې امریکا د وګړو د ټولنیزو ټولنو سره په تماس کې یم چې هر یوه یې د خپل فرهنګ د ساتلو او ترویج او خپلو خلکو ته د ټولنیزو، فرهنګي او دیني خدمتونو د وړاندې کولو په برخه کې فعالیت کوي. زه د جمعې د لمونځونو پر مهال له ډېرو کاناډايي ږیرې نه لرونکو مسلمانو سره مخ شوی یم چې په ډېر لوړه پیمانه ډالر یې په ترکیه کې د زلزله ځپلو او په اوکراین کې د جنګ ځپلو لپاره صدقه کړي دي.
ما په تورنتو کې د بامیان رسټورانټ نوم له کوم افغان څخه نه، بلکې له یوې کاناډایۍ مېرمنې څخه اورېدلی چې د معرفت پر مهال یې د افغاني خوراکونو بې حسابه توصیف کاوو، زه پوهېدم چې زمونږ وطني خواړه له روغتیايي پلوه پداسې حال کې ندي چې د محلي، ترکي او ایټالیوي خوړو څخه دې غوره واوسي، بلکې هغې غوښتل ما ته حس راکړي چې افغانستان باوجود د ډېرو مشکلاتو،‌ ښه فرهنګ لري او هغه ور باندې فخر کوي. زه منم چې ډېری وختونه کله چې د تعلیم د مخنیوي، یا د افعانستان د جنګي سابقې په اړه بحث پورته شوی، هغوی د اسوېلیو په بدرګې سره د هغه غنده کړې، ځکه چې جنګ پدې متمدنه ټولنه کې د ویاړ معیار نه، بلکې د شرم عامل ګڼل کېږي، ځکه خو دا هیوادونه هیڅوک د جنګي قهرمان په توګه نه پېژني، بلکې د مضر عنصر په سترګه ورته ګوري.
ما په لومړي ځل د (Kite Runner)  د کتاب او د هغه د لیکوال (خالد حسیني)‌ نوم چې افغان دی،‌ د اکسپورډ پوهنتون له یوه پروفیسور څخه واورېد چې له فونیکس څخه سن فرانسیسکو ته د پرواز پر مهال زما په څنګ ته کرسۍ باندې‌ ناست وو؛ ما ډېری ځله د راشد نوم په ډېر ویاړ سره د افریقايي الاصله کاناډایانو له خولې اورېدلی چې په استعداد یې فخر کوي.
ما په څو میاشتو کې افغان، هندي،‌ایراني او پاکستاني وګړي او کورنۍ ولیدې چې په لسګونه کلونه یې دلته تېر کړي او حتا دلته زېږېدلي دي، ولې د حیاء‌، عزت او عقیدې د قوت بېلګې یې په کور د ننه ناشونې خبره ده، پدوی کې داسې حقیقي او عقیدتي‌ مسلمانان موجود دي‌ چې د نېکو کړنو له برکته یې د نورو دینونو آدیان د اسلام مبارک دین ته مخه کوي. 
لکه څنګه چې په هره ټولنه د ښو او بدو وګړو د مجموعې څخه تشکیل شوې وي، دلته هم په نامه افغانان او مسلمانان موجود دي چې د کلتور او عقیدې پالل ورته غیر مهم دي،‌ ولې تعداد یې د هغو وګړو په نسبت ډېر کم دی چې خوشحاله او با فرهنګه ژوند لري. اوس که مونږ نمونو ته ولاړ شو،‌ نو په وطن د ننه هم داسې بدمرغه، نا خوښه او غیر انساني‌ بېلګې لرو چې د دنیا تر ټولو بد کلتور هم د هغوی د زغملو او خپل ځان ته منصوبولو توان او حوصله نلري.
بناً، په هیواد کې پاتې هیوادوالو، پیغام مې دا دی چې: 
پدې ټول سره پوهېږو چې په کور د ننه ستاسو موجودیت انتخابي نه،‌ بلکې مجبوریت دی،‌ یا مو پاسپورت نه درلود، یا مو وېزه نده تر لاسه کړی او یا بېرون ته د را تللو امکانات ندي‌درته برابر شوي،‌ پدې هم پوهېږو چې دلته د ښه ژوند کولو لپاره ډېرې ستړیاوې ګالل کېږي ولې په هیواد د ننه د ژوندي پاتې کېدلو لپاره ټولې هلې ځلې جریان لري. زمونږ او ستاسو دردونه مشترک دي، ټول‌ په بدبختیو کې یو،‌ او د ټولو موخه دا ده چې هوسا ژوند ولرو، ولې د دې پایله دا نشي کېدلای چې تاسو دې خپل قهر او غوسه په مهاجر شویو وروڼو باندې وباسئ، تاسو دې په هغو خوېندو او مېندو باندې د بې لارۍ او بد لمنی ټاپې ولګوئ چې هره دقیقه یې د اسلام په چوپړ کې تېرېږي،‌او خپل ټول ژوند د اسلامي د مقدساتو او افغاني فرهنګ په رڼا کې پر مخ وړي، نوبناً هیله مې دا ده چې، تاسو په کور د ننه د خپل ژوند د جوړولو لپاره لاس په کار شئ، او هغه هیوادوال مو چې د مجبوریت له مخې یې خپل ګران او خوږ هیواد، کورنۍ، ملګري‌او دوستان پرې ایښي او مهاجر شوي، وهڅوئ تر څو په اسلامي او افغاني روحیه سمبال ژوند ته ادامه ورکړي،‌ او همداراز،‌تاسو ته هم دعاوې وکړي‌ چې خدای مو له موجودو ستونزو او ناخوالو،‌ بالخصوص اقتصادي‌ مشکلاتو څخه وژغوري.
د کاناډا په تورنتو ښار کې افغان مهاجر ستاسو کشر ورور بهرام بهیر

Related Articles

تالنده او برېښنا چيشي ده؟

د تالندې (تندر) او برېښنا په هكله چې د انسانانو د پوهې تاريخ راوڅېړو، د بېلابېلو په زړه پورو افسانو او خرافاتي باورونو سره مخامخ كيږو. لرغوني يونانيانو باور درلود چې برېښنا د دوى د خدايانو د خداى ”زيوس” اسلحه ده او تالنده يې د قهر ناره ده. نو هر ځاى چې به برېښنا لگېدل، هغه ځاى به يې مقدس باله او معبد به يې پر جوړاوه. لرغونې روميانو هم يونانيانو ته...

نړۍ د لومړي ګرځنده ټلیفون ۵۰ کاله پوره شول

د نړۍ د لومړي ګرځنده ټلیفون ۵۰ کاله پوره شولپنځوس کاله وړاندې په ۱۹۷۳کال کې د اپریل په دویمه نیټه د مارټین کوپر په نوم یو کس د امریکا په نیویارک ښار کې په ټلیفون خبرې وکړې.د معلوماتو له مخې کله چې په ۱۹۸۳ کال کې بازار ته لومړی ګرځنده ټلیفون وړاندې شو، وزن یې یو کیلو ګرام څخه زیات وو، په لسو ساعتونو کې چارج کېدو او یواځې پرې دیرش دقیقې خبرې کېدای شو...

انجینرۍ اړین لنډیزونه

  د انجینرۍ اړین لنډیزونه CIVIL ENGINEERING ABBREVIATION: The common abbreviation used in civil engineering are as following:----------------------------------------------- A.A.S.H.T.O – American Association of state highway Transport Official. A.C.I – American Concrete Institute. A.R.E.A – American Railway Engineering Association. A.B – Anc...

Recommended Articles

د وينا پر مهال د ويرې ختمولو 27 ګټورې لارې

هغوى چې په سټيج باندې عونډو، سيمنارونو، ټولګي او حتى د ملګرو سره په مخامخ خبرو پر مهال ويره احساسوي دوى عمومآ د Glossophobia په اروايي ناروغۍ اخته دي، چې د خبرو دغه ويره د مرګ له ويرې هم سخته ده چې ستاسو مسلکي او شخصي ژوند زيان رسولى شي. ددغې ويرې پر مهال ستاسو بدن ريږدي، لاسونه مو خولې کيږي، زړه ضربان مو زياتيږي، چې په تجارت او د ژوند په نورو اړخ...

څنګه کولای شو ښه شخصيت ولرو؟

 په دې لیکنه کې به تاسو هغه لارښوونې ولولئ، چې تاسو ځانګړي کوي او خلک به مو شخصيت ته درناوی لري.   خپل ظاهر ته ارزښت ورکړئ د هرې اړیکې په شروع کې ظاهري شکل خورا اړین فکټور ګڼل کېږي. په هاروارډ پوهنتون کې ترسره شوې څېړنه ښيي، چې انسانان ظاهر ته په کتو په لومړۍ ليدنه کې د مقابل لوري په اړه له ۳ نه تر ۷ ثانيو پورې  قضاوت کوي.  ددې لپاره چې ځانګړي و ا...

له مطالعې سره څنګه ځان عادت کړو؟

لیکنه ـ ریاض مقامزی د هر لوستي ځوان لپاره دوامداره مطالعه ډېره اړينه او مهمه ده. که تاسو دوامداره مطالعه کوئ، ذهن به مو فعال وي او هېڅکله به په وینا کې له بندښت سره مخ نه شئ. ددې ترڅنګ مطالعه ګڼې نورې ګټې هم لري. موږ نه غواړو، چې تاسو ته د مطالعې پر ارزښت وغږېږو. یوازې غواړو، تاسو ته ددې لارښوونه وکړو، چې څنګه دوامداره مطالعه خپل عادت وګرځوو. آیا...