To start downloading books

Please sign in or create an account.

په اسلام کې د جګړې اصول

په اسلام کې د جګړې اصول

لیکنه ـ ریاض مقامزی

د اسلام مبارک دین یو بشپړ او جامع دين دی. په اسلام کې د ژوند د ټولو چارو لپاره اصول او مقررات موجود دي. په انساني ټولنو کې د ژوند له نورو چارو سره ـ سره ځينې ناخوالې هم موجودې وي، چې یو له دې ناخوالو څخه جنګ او جګړې دي. همدې ضرورت ته په کتو د اسلام په مبارک دين کې د جګړې خپل اصول موجود دي، چې په دې لیکنه کې پرې خبرې شوي دي.

 

د جګړې اصول 

موږ تل اورېدلي دي او وایو چې اسلام د امن او سولې دين دی. باید ومنو چې دا یو روښانه حقیقت دی. د جګړې په برخه کې رسول الله "ص" بېلابېلې لارښوونې کړي دي، چې سولې، امن، خواخوږۍ، مهربانۍ او زغم ښې بېلګې دي. ځينې یې په دې ډول دي:

 

عبادتځايونه مه ورانوئ!

د اسلام مبارک دین ستر لارښود حضرت محمد مصطفی "ص" امر کړی دی، چې عبادتځايونه مه ورانوئ. علما وايي، چې په دې برخه کې د ټولو ادیانو عبادتځايونه شامل دي. که هغه د هر دین او مذهب پورې اړه ولري، باید وران نه شي. اوس ووایئ په اسلام کې نورو دینونو ته د احترام کومه کچه وینئ؟ 

خو له بده مرغه په افغانستان کې په کراتو ـ کراتو جوماتونه په بمونو والوځل شول، وران شول او په کنډوالو بدل شول. دا خلک ولې د رسول الله "ص" امر نه مني؟ 

 

تسلیم شوي خلک وبخښئ!

اسلام د مینې، مهربانۍ او بخښنې یو عالي بېلګه وړاندې کوي. هغه خلک چې آن ستا دښمنان دي، خو چې تسلیم شي، باید ویې بخښئ. مګر موږ ولیدل چې تسلیم شوي وګړي په ډېرې بې رحمۍ سره ووژل شول. دا خلک ولې د رسول الله "ص" امر نه مني؟

 

له اسیرانو سره ښه چلند وکړئ!

د اسلام په مبارک دین کې د مهربانۍ ګڼې بېلګې موندلای شو؛ یو یې هم دا دی، چې له اسیر (بندي) سره باید نېک چلند وشي. خو تاسو به هم لیدلي وي، چې بې وسه اسیر د یوې ټوکې یا خبرې په پار په خوله ـ خوله وهل کېږي او وروسته یې مړی موندل کېږي. دا خلک ولې د رسول الله "ص" امر نه مني؟

 

اندامونه مه غوڅوئ!، د اجسادو بې حرمتي مه کوئ!

رسول الله "ص" په جلا ځايونو کې دا لارښوونې کړي دي او له مسلمانانو یې غوښتي دي، چې اندامونه مه غوڅوئ او د اجسادو بې حرمتي مه کوئ. خو موږ ولیدل، چې له چا سرونه او له چا پزې غوڅې شوې. دا خلک ولې د رسول الله "ص" امر نه مني؟

 

ماشوم مه وژنئ!، تی خوړونکی ماشوم مه وژنئ! 

په اسلام کې په جدا ځايونو کې پر دې دوو اصولو ټينګار شوی دی. د ماشوم وژل یو ډېر سپک او نامناسب کار دی. مګر موږ ولیدل، چې په زرګونو ماشومان مو دې جګړې را ووژل؛ ځپنې په دې خاطر شکنجه شول، چې پلار یې په یوې ډلې پورې اړه لري، حال دا چې جرم فردي عمل دی. دا خلک ولې د رسول الله "ص" امر نه مني؟

 

د اوسېدو ساختمانونه (کورونه) مه ورانوئ!

اسلام د معنوي شتمنیو سره ـ سره د مادیاتو د ساتنې او حفاظت حکم هم کوي. دا د رسول الله "ص" حکم دی، چې د اوسېدو ځايونه مه ورانوئ. خو موږ ولیدل چې روغې ـ روغې دنګې ودانۍ په بمونو له خاورو سره خاورې شول. دا خلک ولې د رسول الله "ص" امر نه مني؟

 

مریض، بوډا او راهب، مذهبي مشران مه وژنئ!

دا لارښوونې هم د حضرت محمد مصطفی "ص" دي. د مریضانو، بوډاګانو او مذهبي اشخاصو وژنه یې منع کړې ده. مګر موږ ولیدل چې په هېواد کې روانې جګړې دا یوه ډله هم روغه او بې ضرره نه ده پرېښې. دلته ناروغان، بوډاګان او مذهبي مشران په بېلابېلو نومونو ووژل شول. دا خلک ولې د رسول الله "ص" امر نه مني؟

 

په هېچا جبر او زور مه کوئ چې مسلمان شي!

د اسلام مبارک دين، چې په زوره پر خلکو اسلام راوړل منع کړي دي، نو چرته به یې پر مسلمانو په زوره د لمونځ، ذکات او عشر ترسره کول روا کړي وي؟

موږ ولیدل چې دلته د روانې جګړې په لړ کې په زوره ځينې کړنې ترسره شوې. دا خلک ولې د رسول الله "ص" امر نه مني؟

 

اوس تاسو ووایئ آيا په افغانستان کې د جګړې خواوو دا اصول منلي دي؟ که دوی له اسلامه ناخبره دي؟

Related Articles

دنیا مه بدلوئ ځان بدل کړئ!

لیکنه ـ ریاض مقامزی   حکایت دی چې وايي، پخوا زمانو کې یوه پاچا لرې سیمې ته سفر کاوه؛ دا چې لاره اوږده او کړکېچنه وه پښې یې ورته تڼاکې او په درد کړې. پاچا غوسه/احساساتي شو او امر یې وکړ، چې یادې سیمې ته غځېدلې ټوله لاره دې د غوایانو په پوستکو وپوښل شي، ترڅو لاره هواره شي. درباریانو چې فکر وکړ، د لارې پوښلو لپاره د ټول ملک د غوایانو څرمنې هم نه پوره...

خواست بي جا

خواست بي جا مصطفی عمرزی پس از فراغت از صنف سياست كه از زمان شمول در آن، از شاگردان تنبل و ضعيف بوده اند،‌ تاكنون نیز نشانه ي واقعي از اميدواري ها براي اخذ نمرات عالي، به چشم نمي خورد. در اين كه از شاگردان ناكارآمد صنف سياست استند، ‌نبايد بسيار عضه خورد؛ زيرا اين نصاب در فرهنگ ما وجود نداشت. بل در خلوت های آن، غمی فربه می شد که حالا به نام حمیت دی...

د غوښې روغتيايي زیانونه

ژباړه ـ ریاض مقامزی دا سمه ده، چې غوښه ګڼې ورغتيايي ګټې لري. په خپل غذايي رژيم کې باید حتما غوښې ته ځای ورکړو؛ مګر په هر څه کې افراط او تفریط له ستونزو خالي نه وي. که ډېره غوښه خورئ پرته له شکه به ډېرې روغتيايي ستونزې هم تجربه کړئ. په دې لیکنه کې پر همدې موضوع خبرې شوي دي. د لیکنې تر پایه به پوه شئ، چې غوښه کومې روغتيايي ستونزې پېښولای شي.   د غ...

Recommended Articles

د وينا پر مهال د ويرې ختمولو 27 ګټورې لارې

هغوى چې په سټيج باندې عونډو، سيمنارونو، ټولګي او حتى د ملګرو سره په مخامخ خبرو پر مهال ويره احساسوي دوى عمومآ د Glossophobia په اروايي ناروغۍ اخته دي، چې د خبرو دغه ويره د مرګ له ويرې هم سخته ده چې ستاسو مسلکي او شخصي ژوند زيان رسولى شي. ددغې ويرې پر مهال ستاسو بدن ريږدي، لاسونه مو خولې کيږي، زړه ضربان مو زياتيږي، چې په تجارت او د ژوند په نورو اړخ...

له مطالعې سره څنګه ځان عادت کړو؟

لیکنه ـ ریاض مقامزی د هر لوستي ځوان لپاره دوامداره مطالعه ډېره اړينه او مهمه ده. که تاسو دوامداره مطالعه کوئ، ذهن به مو فعال وي او هېڅکله به په وینا کې له بندښت سره مخ نه شئ. ددې ترڅنګ مطالعه ګڼې نورې ګټې هم لري. موږ نه غواړو، چې تاسو ته د مطالعې پر ارزښت وغږېږو. یوازې غواړو، تاسو ته ددې لارښوونه وکړو، چې څنګه دوامداره مطالعه خپل عادت وګرځوو. آیا...

خېټه څنګه کوچنۍ کړو؟

د نارینه او نجونو لپاره تر ټولو بد مرض د خېټې د وازدو ډېرېدل او غټېدل دي چې نه یې یوازې ښکلا ته زیان رسوي، بلکې صحت ته یې هم ستونزې جوړوي. نن درته د خېټې د کوچني کولو داسې طریقې در ښیوو چې د ډېر ورزش ستړیا به هم نه ورسره ګالۍ او په تکلیف به هم ورسره نه شئ. د ورځې پیل د لیمو په جوسو وکړئ، نیم لیمو په یو ګیلاس اوبو کې زبېښل او څښل یې په حجراتو کې...