To start downloading books

Please sign in or create an account.

هسپانیه (Spain) وپېژنئ!

هسپانیه (Spain) وپېژنئ!

ژباړه ـ ریاض مقامزی

د نړۍ له سلګونو هېوادونو څخه یې موږ د ډېرو کمو له نومونو سره آشنا یو او یا به یې په اړه معلومات لرو. د لیکنو له دې لړۍ څخه موخه د نورو هېوادونو په اړه د خپلو لوستونکو د معلوماتو ډېرول دي. تاسو به په دې لیکنه کې د هسپانیې په اړه بشپړ معلومات ترلاسه کړئ. 

 

پېژندنه

ددې هېواد رسمي نامه "د هسپانيې پاچاهي" ده. سپين (هسپانيه) یو خپلواک هېواد دی، چې د اروپايي اتحاديې غړيتوب لري. د پراخوالي او مساحت له مخې د لویديځې اروپا دویم لوی هېواد او د ټولې اروپا په کچه بیا پنځم ستر هېواد بلل کېږي. د ژوند شرایطو ته په کتو د نړۍ له پرمختللو هېوادونو څخه ګڼل کېږي.

 

جغرافيوي موقعیت

دا هېواد د اروپا لویې وچې په جنوب غربي برخه کې پروت دی. د جنوب او ختيځ له طرفه له مدیترانې سمندرګي او جبل الطارق، شمال او شمال لویديځ لور ته له فرانسې، اندورا او بیسکای خليج، غرب او شمال غرب لور ته له پرتګال او اطلس اقیانوس سره وصل دی. په اروپا کې د دوو هېوادونو تر منځ تر ټولو اوږده پوله د هسپانیې او پرتګال ده. ددې ګډې پولې اوږدوالی "۱۲۱۴۴" کیلومټرو ته رسېږي.

 

اقلیم

دنګو غرونو او سواحلو ته په کتو ددې هېواد آب هوا ډېره رنګارنګي لري. ددې وطن هرې سیمه ځانته ځانګړی اقلیم لري. ځينې برخې یې مدیترانه يي او بعضې نورې سیمې بیا اقیانوسي او کوهستاني اقلیم لري. د جنوب شرق منطقې ګرم اوړی او معتدل ژمی لري. همدارنګه مرکزي برخې یې ګرم  اوړی او وچ یخ ژمی لري. 

 

کلتور او اداب

د هسپانیې اوږده تاریخ ته په کتو د یو غني فرهنګ لرونکی دی. ځانګړي لباسونه، ګډ کارونه، موسیقي، نڅاوې او ځينې فیسټوالونه ددې هېواد د کتلور برخه جوړوي. د ډېرو تاریخي آثارو په لرلو له یونیسکو سره دویم مقام لري. فیسټوالونه او جشنونه ددې هېواد د فرهنګ مهم عناصر ګڼل کېږي. ددې هېواد وګړي، د نړۍ له خوشحاله خلکو څخه دي. ددوی له مهمو فیسټوالونو څخه د "Martes de Carnaval" نوم یادولای شو. 

 

ژبه او دین

ددې هېواد رسمي ژبه هسپانوي ده. رسمي دين یې عیسویت دی. چې په عمده ډول د کاتولیک مذهب پیروان دي. خو هيڅ مذهب ته پکې رسمیت نه دی ورکړل شوی. د هسپانيې ۷۱ سلنه وګړي کاتولیک عيسویان دي، ۲۴ سلنه یې هيڅ دين پیروان نه دي او پاتې نور یې د مختلفو دینونو لکه یهوديت، اسلام او نورو پيروان دي.

 

مرکز او مشهور ښارونه 

د هسپانیې مرکز مادرید نومېږي، البته د یادونې وړ ده، چې ددې هیواد تر ټولو لوی ښار هم همدا دی. له لندن او برلین وروسته د اروپايي اتحاديې درېيم لوی ښار ګڼل کېږي. 

همدارنګه بارسلونا، والنسیا، سویا، گرانادا، ساراگوسا، مالاگا، مورسیا، بیلبائو، سالامانگا ددې هېواد له مشهورو ښارونو څخه دي.

 

نفوس

ددې هېواد وګړي شاوخوا ۴۷ میلیونه اټکل شوي دي. چې یوه اندازه یې د نورو هېوادونو مهاجرین جوړوي. د کډوالو لویه برخه د رومانيې، مراکش، المان او بریتانیې وګړي جوړوي. د یادونې وړ ده، چې ددې هېواد کرنسي يورو ده. 

 

د هسپانیې په اړه ځينې جالب ټکي

  • هسپانويان "غويی" ملي حيوان بولي. 
  • د هسپانیې په ملي سرود کې هيڅ کلمه نشته. 
  • په "۲۰۱۳م" کې د هغو هيواد په نوملړ کې درېيم ځای خپل کړی و، چې ډېر ګرځندویان ورغلي وو.
  • د مساحت له مخې د اروپا پنځم لوی هېواد دی.
  • "توماتينا" ددې هېواد یو جشن دی، چې په هغه کې خلک پر رومیانو یو بل ولي.
  • هسپانوي وریجې چې په نوره نړۍ کې ځانګړی نوم لري، هسپانويان ورسره خاصه علاقه نه لري. 
  • که څه هم په نړيوالو جنګونو کې هسپانیې بې پرې وه، مګر له ۱۹۳۶ څخه تر ۱۹۳۹ پورې یې کورنۍ جګړه تجربه کړه. په دې جنګ کې شاوخوا پنځه لاکهه کسان ووژل شول.
  • د نړۍ د زیتونو غوړيو د اړتيا ۴۳ سلنه هسپانيه پوره کوي.
  • د نړۍ تر ټولو ځوان باچا د هسپانیې "دیارلسم الفوسوی" ګڼل کېږي، چې د زېږېدو په ورځ پاچا وټاکل شو.
  • په امریکا کې د هسپانوي ژبې ویونکو شمېر د ټولې هسپانیې له نفوس څخه ډېر دی.
  • که د سلطنتي کورنۍ پسې خبرې وشي او یا تهمت وتړل شي، کس مجرم ګڼل کېږي او تر دوو کالو د بند سزا هم لري.
  • د نړۍ ۲۱ هېوادونو له هسپانیې خپله خپلواکي ترلاسه کړې ده.
Related Articles

آیا زړه ماتېدل رښتیا دي؟

آیا زړه ماتېدنه رښتیا ده؟ له پخوا راهیسې کله چې څوک له کومې پېښې غمګینه او خفه کېدِه وېل کېدل به زړه یې مات شوی ده. پخوا کېدای شي داسې ګمان مو کاوه چې زړه ماتېدل یوازې هسې یوه خبره ده. خو په حېرانتېا سره زړه ماتېدل (زړه ماتېدنه) رښتیا دي.    د مات شوي زړه نښې نښانې؟ زړه ماتېدنه یوه لنډمهاله د زړه ناروغي ده چې کېدای شي له ډیر زیات روحي فشار (اسټ...

حکایت: د کلیمو ځواک

ژباړه: شکېبا نادري حکایت: د کلیمو ځواک یوه ورځ څو چونګښې(بقې) له ځنګل څخه تېرېدلې، ناڅاپه دوې چونګښې په یوې کندې کې ولوېدلې، نورې چونګښې د کندې شاوخوا راټولې شوې، کله یې چې ولیدل کنده ډېره ژوره ده، نو په کنده کې لوېدلو چونګښو ته یې وویل بله لار نشته تاسو به ډېر ژر ومرئ. لوېدلې چونګښې د دوی د خبرو په کیسې کې نه شوې او خپله ټوله هڅه یې وکړه چې له...

اهداف څنګه وټاکو؟

مشهور کمیډین چارلي چاپلېن به ویل:«که بې هدفه لهٔ خوبه راپاڅېدې، ښه دا ده چې بیا ویده شې!»دا چې اهداف تر لاسه کول دومره مهم دي، نو ولې یې پهٔ تر لاسه کولو کې پاتې راځو؟د دې لپاره به ساده ځواب دا وي، چې مونږ د اهدافو د تر لاسه کولو لپاره منظم پلان نهٔ لرو.دلته ځینې هغه لارې- چارې زده کوو، چې د اهدافو د ټاکلو او تر لاسه کولو لپاره اړینې دي: ۱- د هغو...

Recommended Articles

په ځوانۍ کې د ويښتانو سپينېدل او درملنه

د ويښتانو سپينېدل اکثراً د زړښت معنا ورکوي نو ځکه خو انسان د خواشينۍ احساس کوي؛ مګر دا لا ډېره خواشينوونکې وي، چې په ځوانۍ کې مو ويښتان سپين شي. په طبیعي توګه د سپين پوستو ويښتان نسبت تورپوستو ته ژر سپینېږي. معمولاً په سپين پوستو کې د ويښتانو سپينېدل د ژوند د څلورمې لسیزې په لومړيو کې پيلېږي، مګر په نورو نژادونو کې دا حالت د څلورمې لسیزې په وروستيو...

خرمهره؛ تاسو یې په اړه څومره پوهېږئ!؟

 لیکوال: لطیف یاد په پخوانیو وختونو کې به خرو ته اوربشې ورکول کیدلې، چې ددغو اوربشو د خوړلو په پایله کې به تر څو کلونو وروسته د خرو د ژبې لاندې  وینه ټینګه  او غلیظه شوه او د یوه مرغېړي (غُدې) بڼه به یې ونیوله. وروسته به یې دغه مرغېړي (غُده) د خرو د ژبې د لاندینۍ برخې نه  د جراحي عملیاتو (آپریشن) په تر سره کولو وویستله او په جوشو شیدو (پیو) کې به...

اعصاب په کومو شيانو کمزوري کېږي

د انسان په وجود کي اعصاب تر ټولو مهمه برخه ده، د انسان ټولي چاري او فعالیتونه د همدغي ناحیې څخه کنټرولېږي.لاندي ځیني مهم ټکي دي چي په پام کي نیول یې د ذهن په سالم ساتلو کي مرسته کو. - د سهار چای نه چیښل:هغه خلک چې د سهار چای نه چیښي په بدن کي یې د شکري اندازه راکښته کېږي، په نتیجه کي یې دماغ ته په کافي اندازه مواد نه ور رسېږي او دماغ کمزوری کېږي....