To start downloading books

Please sign in or create an account.

هسپانیه (Spain) وپېژنئ!

هسپانیه (Spain) وپېژنئ!

ژباړه ـ ریاض مقامزی

د نړۍ له سلګونو هېوادونو څخه یې موږ د ډېرو کمو له نومونو سره آشنا یو او یا به یې په اړه معلومات لرو. د لیکنو له دې لړۍ څخه موخه د نورو هېوادونو په اړه د خپلو لوستونکو د معلوماتو ډېرول دي. تاسو به په دې لیکنه کې د هسپانیې په اړه بشپړ معلومات ترلاسه کړئ. 

 

پېژندنه

ددې هېواد رسمي نامه "د هسپانيې پاچاهي" ده. سپين (هسپانيه) یو خپلواک هېواد دی، چې د اروپايي اتحاديې غړيتوب لري. د پراخوالي او مساحت له مخې د لویديځې اروپا دویم لوی هېواد او د ټولې اروپا په کچه بیا پنځم ستر هېواد بلل کېږي. د ژوند شرایطو ته په کتو د نړۍ له پرمختللو هېوادونو څخه ګڼل کېږي.

 

جغرافيوي موقعیت

دا هېواد د اروپا لویې وچې په جنوب غربي برخه کې پروت دی. د جنوب او ختيځ له طرفه له مدیترانې سمندرګي او جبل الطارق، شمال او شمال لویديځ لور ته له فرانسې، اندورا او بیسکای خليج، غرب او شمال غرب لور ته له پرتګال او اطلس اقیانوس سره وصل دی. په اروپا کې د دوو هېوادونو تر منځ تر ټولو اوږده پوله د هسپانیې او پرتګال ده. ددې ګډې پولې اوږدوالی "۱۲۱۴۴" کیلومټرو ته رسېږي.

 

اقلیم

دنګو غرونو او سواحلو ته په کتو ددې هېواد آب هوا ډېره رنګارنګي لري. ددې وطن هرې سیمه ځانته ځانګړی اقلیم لري. ځينې برخې یې مدیترانه يي او بعضې نورې سیمې بیا اقیانوسي او کوهستاني اقلیم لري. د جنوب شرق منطقې ګرم اوړی او معتدل ژمی لري. همدارنګه مرکزي برخې یې ګرم  اوړی او وچ یخ ژمی لري. 

 

کلتور او اداب

د هسپانیې اوږده تاریخ ته په کتو د یو غني فرهنګ لرونکی دی. ځانګړي لباسونه، ګډ کارونه، موسیقي، نڅاوې او ځينې فیسټوالونه ددې هېواد د کتلور برخه جوړوي. د ډېرو تاریخي آثارو په لرلو له یونیسکو سره دویم مقام لري. فیسټوالونه او جشنونه ددې هېواد د فرهنګ مهم عناصر ګڼل کېږي. ددې هېواد وګړي، د نړۍ له خوشحاله خلکو څخه دي. ددوی له مهمو فیسټوالونو څخه د "Martes de Carnaval" نوم یادولای شو. 

 

ژبه او دین

ددې هېواد رسمي ژبه هسپانوي ده. رسمي دين یې عیسویت دی. چې په عمده ډول د کاتولیک مذهب پیروان دي. خو هيڅ مذهب ته پکې رسمیت نه دی ورکړل شوی. د هسپانيې ۷۱ سلنه وګړي کاتولیک عيسویان دي، ۲۴ سلنه یې هيڅ دين پیروان نه دي او پاتې نور یې د مختلفو دینونو لکه یهوديت، اسلام او نورو پيروان دي.

 

مرکز او مشهور ښارونه 

د هسپانیې مرکز مادرید نومېږي، البته د یادونې وړ ده، چې ددې هیواد تر ټولو لوی ښار هم همدا دی. له لندن او برلین وروسته د اروپايي اتحاديې درېيم لوی ښار ګڼل کېږي. 

همدارنګه بارسلونا، والنسیا، سویا، گرانادا، ساراگوسا، مالاگا، مورسیا، بیلبائو، سالامانگا ددې هېواد له مشهورو ښارونو څخه دي.

 

نفوس

ددې هېواد وګړي شاوخوا ۴۷ میلیونه اټکل شوي دي. چې یوه اندازه یې د نورو هېوادونو مهاجرین جوړوي. د کډوالو لویه برخه د رومانيې، مراکش، المان او بریتانیې وګړي جوړوي. د یادونې وړ ده، چې ددې هېواد کرنسي يورو ده. 

 

د هسپانیې په اړه ځينې جالب ټکي

  • هسپانويان "غويی" ملي حيوان بولي. 
  • د هسپانیې په ملي سرود کې هيڅ کلمه نشته. 
  • په "۲۰۱۳م" کې د هغو هيواد په نوملړ کې درېيم ځای خپل کړی و، چې ډېر ګرځندویان ورغلي وو.
  • د مساحت له مخې د اروپا پنځم لوی هېواد دی.
  • "توماتينا" ددې هېواد یو جشن دی، چې په هغه کې خلک پر رومیانو یو بل ولي.
  • هسپانوي وریجې چې په نوره نړۍ کې ځانګړی نوم لري، هسپانويان ورسره خاصه علاقه نه لري. 
  • که څه هم په نړيوالو جنګونو کې هسپانیې بې پرې وه، مګر له ۱۹۳۶ څخه تر ۱۹۳۹ پورې یې کورنۍ جګړه تجربه کړه. په دې جنګ کې شاوخوا پنځه لاکهه کسان ووژل شول.
  • د نړۍ د زیتونو غوړيو د اړتيا ۴۳ سلنه هسپانيه پوره کوي.
  • د نړۍ تر ټولو ځوان باچا د هسپانیې "دیارلسم الفوسوی" ګڼل کېږي، چې د زېږېدو په ورځ پاچا وټاکل شو.
  • په امریکا کې د هسپانوي ژبې ویونکو شمېر د ټولې هسپانیې له نفوس څخه ډېر دی.
  • که د سلطنتي کورنۍ پسې خبرې وشي او یا تهمت وتړل شي، کس مجرم ګڼل کېږي او تر دوو کالو د بند سزا هم لري.
  • د نړۍ ۲۱ هېوادونو له هسپانیې خپله خپلواکي ترلاسه کړې ده.
Related Articles

خدیجي ولې ځان وژنه وکړه؟ (لومړۍ برخه)

خدیجي ولې ځان وژنه وکړه؟ ناچاپ ناول (لومړۍ برخه) مونږ په کوزه پښتونخوا ( پېښور) کې اوسېدلو. مشر ورور مې په نهم صنف کې ؤ او زه په څلورم صنف کې وومه، هر سهار به مکتب ته مشر ورور سره مې تللم.زمونږ هلته پېښور کې د خوراکه فروشۍ دوکان ؤ، پلارجان او مشر ورور به مې هغې کې مصروف ؤ او ورځینې ژوند به مو روان ؤ.یو وخت د هغې ځای حکومت د مهاجرو پسې راواخېسته، ا...

لمریزه قطب نما- د لمر څخه څلور طرفه پیداکول

#لمريزه_قطب_نما تاسې په دښته (صحرا) او يا کوم ناپيژندل شوي ځای کې کې لاره ورکه کړه، نو د لمر په مرسته خپل لوری داسې موندلی شئ:  1. لرګی ودروئ: یو سېده لرګی په ۹۰ درجې (عمودي) پر ځمکه کې ودرَوئ، او یو کوچنی کاڼی په هغه ځای کې کېږدئ، چرته چې د سیوري پای رسيږي. 2. انتظار وکړئ: له ۱۰_۱۵ دقيقو پورې انتظار وکړئ ترڅو د سيوري ځای بدل شي. بیا یو بل کاڼی په...

ډیپریشن (ژور خفګان) او درملنه یې

هره هغه کړنه، چې پرله پسې تکرارېږي او د انسان په روان منفي تاثیر وکړي، رواني ناروغي ګڼل کېږي. رواني ناروغي یو جسمي احساسي غبرګون دی، چې د پېښې په مقابل کې هغه وخت منځ ته راځي، کله چې د انسان اړتیاوې زیاتې او امکانات کم وي، نو دغه ډول ناروغي رامنځته کېږي. د روانشناسانو له قوله: د اوږدو سریالونو کتل او د موبایل اوتلویزیون استعمال، چې له اته ساعتو څخ...

Recommended Articles

عثمان کاکړ څنګه ووژل شو؟

پښتونخوا ملي عوامي ګوند ادعا کوي چې د دغه ګوند صوبايي مشر عثمان خان کاکړ وژل شوی دی او دوی سره دې لړ کې کافي ثبوتونه شته. یو شمېر نورو ځايي سیاسي ګوندونو هم د یاد ګوند ملاتړ کړی او د بلوچستان صوبايي حکومت وايي، د پېښې په هکله به څېړنه کوي. د یادونې ده چې د روانې جون میاشتې پر ۱۷ نېټه ویل شوي و، چې د عثمان خان کاکړ سر سخت ټپي شوی دی. له پېښې وروست...

د وينا پر مهال د وېرې او فشار ختمول

لیکنه ـ ریاض مقامزی دا چې موږ انسانان ټولنيز ژوند لرو، نو اړ یو چې د خپلو اړتياوو او مفکورو د وضاحت لپاره وغږېږو. خبرې کول زموږ د ژوند په هره برخه کې لیدل کېږي. په کور، کلي، دکان، ښار، مکتب، ښوونځي او ګڼو نورو ځايونو کې موږ خبرې کوو او خپل پپغام نورو ته رسوو.   ځينې خلک بیا د خبرو او وينا پر مهال تر وېرې او فشار لاندې وي. نه شي کولای خپل پيغام او...

خېټه څنګه کوچنۍ کړو؟

د نارینه او نجونو لپاره تر ټولو بد مرض د خېټې د وازدو ډېرېدل او غټېدل دي چې نه یې یوازې ښکلا ته زیان رسوي، بلکې صحت ته یې هم ستونزې جوړوي. نن درته د خېټې د کوچني کولو داسې طریقې در ښیوو چې د ډېر ورزش ستړیا به هم نه ورسره ګالۍ او په تکلیف به هم ورسره نه شئ. د ورځې پیل د لیمو په جوسو وکړئ، نیم لیمو په یو ګیلاس اوبو کې زبېښل او څښل یې په حجراتو کې...