To start downloading books

Please sign in or create an account.

د کندهارۍ لهجی کی (بالا) څه معنا

د کندهارۍ لهجی کی (بالا) څه معنا

بالا:
په ژبپوهنه کي يوه منل سوې قاعده ده چي ګرامري اصول له ژبي څخه دباندي نه جوړېږي، بلکي له ژبي څخه را ایستل کېږي، ځکه چي ژبه ولس جوړه کړې ده او ولس يې وايي. 
کله چي کوم ژبپوه عمومي ګرامر ليکي، نو بايد ټولي لهجې وڅېړي، خو که لهجوي ګرامر ليکي هغه بیا جلا بحث دی. 
په کندهارۍ لهجه کي (باره) او (بالا) ډېر ويل کېږي، خو ځيني ناخبره خلک فکر کوي چي دا بې مانا کلمات دي، آن دا چي ځيني خو ګرسره پسخند په وهي.
ځيني ليکوالان، خو داسي فکر هم کوي چي (بالا) د دري ژبي د لوړ (بلند) مانا لري، خو حال دا چي دا کلمه پښتو ده او زماني قید (Adverbs of Time) بلل کېږي.
په لاندي مثالونه کي غواړم دغه قید ښه در ته روښان کړم.
۱: زه بالا (نور) ستا سره شراکت نه کوم.
۲: زه بالا (نوره) ډوډۍ نه خورم.
۳: زه بالا (نور) دفتر ته په خپل موټر کي ځم.
په ځينو جملو کي (بالا) کلمه د اندازې قيد هم وي چي د اضافه او زيات مانا ور کوي، لکه په دې جملو کي:
۱: اوس (پاو بالا، پاو باندي) لس بجې دي.
۲: احمد ته د خپل پلار له ميراث څخه په يوه کور (بالا، زيات) سل جريبه ځمکه ور و رسېده.
۳: دا ټوکر لس سانتي متره (بالا، زيات) يو متر دی.  
۴: احمد په دوې میاشتي (بالا، اضافه) شل کلن دی.
۵: دا ځمکه څه (بالا، اضافه) لس جريبه ده.
یادونه: د (باره) موضوع په بل پوسټ کي در ته تشرح کوم.
پوسټ در سره لاس پر لاس کړئ.

Related Articles

مار چیچل بیړنی حالت

د مار چيچل:په افغانستان کې شاوخوا درې ډوله زهر لرونکې او دوه ډوله بې زهرو ماران ژوند کوي. د افغانستان زهر لرونکې ماران د افعي (وايپر)، کفچه (کوبرا)، هندي مار (کريټ) په نامه ياديږي.هر هغه وخت چې پورته زهر لرونکې ماران انسانان وچيچي وړ وړ شديدي روغتيايې ستونزي لکه د چيچل شوي ځای تخريب، عصبي مشکلات، عضلي کمزورتيا، تنفسي خطرونه، د وينې بهېدو او وينې غو...

ای ځوانانو د بریالیتوب لپاره له ما واورئ

نوی ځوان شوی وم هېر مې نه دي چې له خپل پلار څخه ډېر زیات ګېله من وم کله نا کله به مې له ځان سره ژړل چې دا پلار ولې زما سره داسې چلند کوي ما به چې هر وخت خپل پلار ته وویل، پلاره غواړم یو کورس کې نوم لېکنه وکړم، یا غواړم چې یو لرې ځای ته لاړ شم نو زه یوازې یم،بلد نه یم ته راسره ولاړ شه. هغه به راته وویل، چې زویه زما پلار ملا وه هیڅ ځای هم بلد نه وه...

ولې ځينې خلک په خوب کې ګرځي؟

ژباړه ـ ریاض مقامزی   کېدای شي تاسو هم اورېدلي وي، چې "فلانی" په خوب کې ګرځي او یا هم داسې څوک به پېژنئ، چې کله ویده وي نو په خوب کې پاڅېږي او ګرځي. ځينو خلکو ته دا چاره هسې ټوکې ښکاري او په فاعل یې ملنډې وهی؛ مګر اصلا دا یوه روغتیایي ستونزه ده، چې په دې لیکنه کې يې په اړه هر اړخیز معلومات لوستلای شئ.   په خوب کې ګرځېدل ددې ستونزې کچه په وګړو...

Recommended Articles

د وينا پر مهال د ويرې ختمولو 27 ګټورې لارې

هغوى چې په سټيج باندې عونډو، سيمنارونو، ټولګي او حتى د ملګرو سره په مخامخ خبرو پر مهال ويره احساسوي دوى عمومآ د Glossophobia په اروايي ناروغۍ اخته دي، چې د خبرو دغه ويره د مرګ له ويرې هم سخته ده چې ستاسو مسلکي او شخصي ژوند زيان رسولى شي. ددغې ويرې پر مهال ستاسو بدن ريږدي، لاسونه مو خولې کيږي، زړه ضربان مو زياتيږي، چې په تجارت او د ژوند په نورو اړخ...

ملا نصرالدین څوک و؟

ملا نصرالدين ته ترکان حواجه يا خواجه نصرالدين وايې، افغانان او اير انيان يې ملا نصر الدين (ملا نصرودين) بولي،عربان يې دجحا نصرالدين او افندي نصرالدين په نامه پيژني٠  ملا نصرالدين د يوه روايت پر بنسټ په اوومې هجري پېړۍ کې چې د١٢٠٩ زېږدېز/میلادي کال سر ه سمون خوري دسلجوقي واکمنۍ په زمانه کې دتر کيې دخورتو په ښار ګوټي کې دې نړۍ ته سترګې پرانيستلي دي...

څنګه کولای شو ښه شخصيت ولرو؟

 په دې لیکنه کې به تاسو هغه لارښوونې ولولئ، چې تاسو ځانګړي کوي او خلک به مو شخصيت ته درناوی لري.   خپل ظاهر ته ارزښت ورکړئ د هرې اړیکې په شروع کې ظاهري شکل خورا اړین فکټور ګڼل کېږي. په هاروارډ پوهنتون کې ترسره شوې څېړنه ښيي، چې انسانان ظاهر ته په کتو په لومړۍ ليدنه کې د مقابل لوري په اړه له ۳ نه تر ۷ ثانيو پورې  قضاوت کوي.  ددې لپاره چې ځانګړي و ا...